33 min nikah, 14 min boşanma: ailələr niyə dağılır? - Araşdırma » Mediaxeberleri.az

33 min nikah, 14 min boşanma: ailələr niyə dağılır? - Araşdırma

Tarix: 15-10-2023, 23:11

Azərbaycanda boşanma tendensiyası ilbəil artmaqdadır. Hətta rəsmi rəqəmlər də bunu təsdiq edir. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1000 nəfərinə nikahların sayı azalaraq 6,0-dan 5,0-a düşüb, boşanmaların sayı isə 1,5-dən 2,2-yə qədər artıb. Ədliyyə Nazirliyinin rayon (şəhər) qeydiyyat şöbələri tərəfindən bu ilin yanvar-avqust aylarında 33836 nikah və 14544 boşanma halları qeydə alınıb.

Ədliyyə Nazirliyinin məlumatına əsasən, ölkədə nikahın pozulmasının qeydə alınması zamanı vətəndaşlar xasiyyətlərinin tutmaması, uşaqlarının olmaması, ailədaxili zorakılıq, xəyanət, qısqanclıq, xəstəlik, milli zəmin, sərxoşluğa, narkomaniyaya aludəçilik, maddi durum, mənzilin olmaması, ərin (arvadın) əlilliyi, uzun müddət ayrı yaşamaq, oğurluq və kənar müdaxilələr səbəbindən nikahlarının pozulduğunu qeyd edirlər.

"Təmiz Dünya" Qadınlara Yardım İctimai Birliyinin sədri Mehriban Zeynalova deyir ki, boşanmaların səbəbləri müxtəlifdir, lakin ümumi tendensiyada əsas təsir amilləri var:

"Evlənən cütlüklər arasında qarşlılıqlı inam və etibar olmalıdır. Amma insanlar bir-birlərinə inanmırlar . Ailə quran şəxslər gələcək həyatlarını sığortalayacaq hüquqi addımları kifayət qədər nəzərə almır və bu yöndə addım atmırlar. Əsasən, də nikah müqaviləsinin bağlanması məsələsində".

Birlik sədri hesab edir ki, hazırda ailə münasibətlərinə kənar müdaxilələr var:

"Əvvələr ailədə böyüklük ailə dəyərələrinin möhkəmlənməsinə yönəlik idisə, indi bu addımlar daha çox dağıdıcı rol oynayır. Əvvəllər ailənin təməlini qoruyan, saxlayan qadınların davranışlarında da ciddi dəyişiklik nəzərə çarpır. Digər bir hal isə hər iki tərəfin xəyanət etməsi və bunu normaya çevirməsidir. Belə ki, hətta bu münasibətlər də ciddi asosial hal alıb. İndi qadınlar arasında xəyanətin artması ciddi siqnaldır və bunun qarşısının alınması qarşılıqlı öhdəlik və məsuliyyətin dərk edilməsi ilə mümkün ola bilər. Yeri gəlmişkən, öhdəlik və məsuliyyət hissi ilə ailə qurulmasına şüurlu daxil olmayan tərəflər də çoxdur. Bu, sadəcə nəsil artırma missiyasına bənzəyir. Ailələr ya romantika – sevgi əsasında, ya da valideynlərin israrı ilə qurulur".

M.Zeynalovanın dediyinə görə, bir çox ailələrdə qızların ərə verilməsi məcburi qaydada olur, amma qızlar da var ki, özləri tez ailə qurmağa can atır:

“Fikrimcə, burada internetin, Facebook sosial şəbəkəsinin mənfi rolu üstünlük təşkil edir. Qəbula gələn boşanmışlardan, yaxud ailəsində problem yaşayanlardan demək olar ki, əksəriyyəti Facebook-da tanış olduğunu deyir. Axı sosial şəbəkədə 2-3 dəfə danışmaqla insanın xarakterinə, xasiyyətinə bələd olmaq mümkün deyil. Çox vaxt valideynlər də bu məsələyə biganə yanaşır. Fikirləşirlər ki, ailədə olan uşaqlardan heç olmasa biri ərə getsin və onların yükü azalsın. Sən övladı böyütməmisən ki, çox asanlıqla onu başından edəsən. Bu, bəlkə də ailələrin maddi, sosial vəziyyətindən asılıdır, amma çox vaxt təhsilsizlikdən, düşüncə tərzinin dayaz olmasından irəli gəlir. Elələri var, bir aydan sonra səhv insan seçdiyinin fərqinə varır. Mən hesab edirəm ki, tələsib 1 ay tez ailə qurmaqdansa, 1 ay gözləyib doğru seçim etmək olardı. Əvvəllər bizdə gənclər ailə qurmağa hazırlaşanda qarşı tərəfin kökünü-nəslini öyrənərdi. İndi bu kimi məsələlərə baxan, əhəmiyyət verən yoxdur. Gənclər ailə qururlar, heç onların ağsaqqallarının, ağbirçəklərinin xəbəri də olmur. Çox zaman heç onları sayıb toya da çağırmırlar”.

M.Zeynalovanın dediyinə görə, bütün boşanma hallarına yanaşma eyni ola bilməz:

“Çünki ailədə zorakılığa məruz qalan qadın gözləməməlidir ki, onu döysünlər, işgəncə versinlər, yaxud ödürsünlər. Olur ki, iki fərd ailə qurur, hansısa məqamda xasiyyətləri düz gəlmir, şəraitdən asılı olaraq xarakter dəyişir, yaxud hansısa vərdişləri üzə çıxır və qarşı tərəf buna göz yuma bilmir. Bu zaman əsəblər tab gətirmir. Mən düşünürəm ki, belə ailədə yaşamaqdansa, əziyyət çəkməkdənsə, boşanmaq daha məqsədəuyğundur. Boşanma səbəbləri hər fərdə görə dəyişir. Ona görə konkret bütün boşanmaların bir səbəbdən baş verdiyini söyləmək doğru deyil. Bəzi səbəblər isə bizə məlum deyil. Mütəmadi olaraq ailələrlə görüşürük, sığınacaqlara baş çəkirik. Sığınacağa gələn qadınların çoxu ailədə zorakılığa məruz qaldığı, döyüldüyü, əzildiyi üçün ora gəldiyini deyir”.

Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin sədri, millət vəkili Hicran Hüseynova bildirib ki, nikahların pozulması səbəbləri sırasında ilk sırada xasiyyətlərin uyğun gəlmədiyi qeyd olunur:

“Ailə üzvləri arasında ünsiyyət çətinliyi, sosial-psixoloji mühitin gərgin olması ailələrin təməlinin zəifləməsinə və nəticədə dağılmasına gətirib çıxarır”.

H.Hüseynova bildirib ki, bu gün ailə quran gənclərdə məsuliyyət hissi çox aşağıdır:

“Təəssük ki, bəzi gənclər ailə qurmağa ciddi yox, çox primitiv yanaşırlar. "Evlənərik alınar, sözümüz düz gələr, yaşayarıq, alınmaz ərizə verib boşanarıq" deyirlər. Əvvəl insanlar boşanmaya ən son addım kimi baxırdılar, ər və ya arvad b"oşanmışam" deyəndə bir balaca narahat olurdu. Amma bu gün istər qadın, istərsə kişilər arasında belə narahatlıq hiss olunmur. Rahatlıqla "boşanmışam" deyə bilirlər. Çox təssüf ki, bu gün artıq evlənmək qədər boşanmaq da təbii sayılır. Bəzən çox önəmsiz səbəblərdən ailələr dağılır və düşünürsən ki, bu səbəbi aradan qaldırmaq olar”.

Sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu hesab edir ki, vəziyyət bu cür davam edərsə, ildən-ilə boşanmaların sayı daha da artacaq:

“İnsanlar xeyli həssaslaşıb, aqressivləşiblər. İndiki cəmiyyət 20-30 il bundan əvvəlki cəmiyyət deyil. İnsanlar, mühit çox dəyişib. Ən pisi də odur ki, yaxşı yönə deyil. Azərbaycanda boşanmaların sayı 2014-cü ildən etibarən artmağa başlayıb. Əgər cəmiyyət dəyişibsə, deməli, biz ailə institunu qoruyub saxlamaq üçün yeni yanaşma və metodlardan istifadə etməliyik. Aidiyyatı qurumlar yenə də 20 il, 30 il əvvəlki metodlarla işləyir. Kompleks işlər aparılmır. Ona görə də boşanmaların qarışısının alınması istiqamətində eniş müşahidə olunmur. Eyni zamanda, elmi əsaslarla hazırlanmış texnologiyalar yoxdur. Bu problemin həllini yalnız Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsindən gözləmək olmaz. Həmin qurum icraçı strukturdur. Ümumiyyətlə, ölkədə ailə institutu ilə bağlı yeni siyasət formalaşmalı, yeni yanaşmalar ortaya qoyulmalıdır. Hətta qanunvericilik sistemində də müəyyən dəyişikliklər edilməlidir”.

Sosioloq qeyd edib ki, evlilik həyatının uğurunu və uğursuzluğunu səciyyələndirən amillərdən biri də evlilik illəridir:

“Ailə həyatı üçün dörd dövr təhlükəli hesab olunur. Bunlardan birincisi, nikahdan sonrakı ilk aylar, yəni bal ayının sonları, ikincisi, qeyri-sabit olan ailə həyatının üçüncü ilinin sonudur. Ailə həyatı üçün üçüncü təhlükəli dövr problemsiz və monoton keçən 7-ci ilin sonunda, sonuncusu isə evliliyin kifayət qədər inkişaf etmiş bir dövründə - 15-ci ilə təsadüf edir. Mütəxəssislər hər altı cütlükdən birinin bu dövrlərdə ailə problemi ilə üzləşdiyini qeyd edirlər. Mənim fikrimcə, təhsil, tərbiyə, əxlaq, mənəvi məsələlər, ailə dəyərlərinin qorunmaması, adət-ənənələrin itirilməsi, ailə qurarkən riskin düzgün qiymətləndirilməməsi, evlilik yaşının cavanlaşması, məqsədli izdivaclar, şan-şöhrət axtarışı, “yox” deyə bilməmək bacarıqsızlığı sonda ailələrin dağılmasına gətirib çıxarır”.

Sevinc

BakuPost

Qeyd: Məqalə Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə və müsabiqə şərtlərinə uyğun olaraq “gender, ailə və demoqrafiya məsələlərinin işıqlandırılması” mövzusunda hazırlanıb.

Oxunub: 319

Xəbəri paylaş Paylaş:

Reklam
Xəbər lenti

Dünən, 23:25 | "Ukraynadakı münaqişə qlobal xarakter alıb" - Putin
Dünən, 23:23 | Bakıda keçirilən COP29 tədbirinin vaxtı uzadıldı - TƏCİLİ
Dünən, 23:15 | COP29-da azərbaycanlı uşaqlar iqlimlə bağlı aksiya keçiriblər
Dünən, 23:10 | Parisin Bakıya "cırtdanlar"la hücumu - "Saman çöpündən yapışan" Makron
Dünən, 21:55 | "Haber Global": "Bakıda Türkiyə banklarının iqlim hədəfləri müzakirə edildi"
Dünən, 21:52 | “NAZİR İSLAHATLARIN NƏTİCƏSİNDƏN DANIŞIR, ANCAQ...” - Sabiq deputat sensasiyalı faktları açıqladı
Dünən, 21:22 | Qazaxda “Ölkəmizdə gedən bütün proseslərin mərkəzində dayanan Partiya” mövzusunda tədbir keçirilib
Dünən, 21:05 | Ağstafada coğrafiya fənni ilə əlaqəsi olmayan və bu fənni tədris edən müəllim kimdir?
Dünən, 20:48 | Dövlət işində çalışanlara BƏD XƏBƏR: 1 yanvar tarixindən...
Dünən, 20:46 | Bu universitetdə əmək haqları artırıldı
Dünən, 20:44 | "İşsizlikdən Sığorta Fondu investisiya fəaliyyəti barədə məlumat vermir" - Hesablama Palatası
Dünən, 18:14 | Maşının texniki baxışdan keçirilməsi üçün rüşvət alan sabiq vəzifəli şəxslə bağlı QƏRAR
Dünən, 17:59 | Azərbaycanda boşananlara BƏD XƏBƏR: Aliment ARTIRILIR
Dünən, 17:56 | NAZİRİN DEDİYİ 130 MİN BOŞ İŞ YERİ HARDADIR? - İqtisadçı ekspertdən açıqlama
Dünən, 17:53 | Hakim dələduzluqda ittiham olunan şəxsi ev dustaqlığına buraxıb – Zərərçəkənlər etiraz edir
Dünən, 17:45 | Ukrayna ordusu Sevastopola zərbələr endirir
Dünən, 14:30 | İşsizlik məsələsi heç vaxt bitməyəcək - Nazir
Dünən, 14:28 | Azərbaycanda bu fondun adı dəyişdirilə bilər
Dünən, 13:24 | Azərbaycan daha bir beynəlxalq konfransa ev sahibliyi edəcək
Dünən, 13:22 | Temperatur 20 dərəcəyə yüksələcək
Dünən, 08:36 | Daha bir şirkət minlərlə işçisini ixtisar edəcək
Dünən, 08:34 | Azərbaycan futbolunda 20:0-lıq qələbə
Dünən, 08:33 | Bu şəhər İranın yeni paytaxtı ola bilər
20-11-2024, 20:27 | Ukrayna Rusiyaya bu raketlərlə hücum etdi - İlk dəfə
20-11-2024, 20:24 | Kürdəmirdə ağır qəza: 5 yaralı var
20-11-2024, 19:42 | Ata 9 yaşlı qızını 54 yaşlı kişiyə satdı – Xahiş etdi ki...
20-11-2024, 19:40 | Azərbaycanın Ukraynadakı səfirliyi vətəndaşlara çağırış etdi
20-11-2024, 19:39 | Banka gəlmədən əməliyyatlarını başqasına həvalə etmək olar
20-11-2024, 19:37 | Bu sahədə differensial əməkhaqqına gedəcəyik - Nazir
20-11-2024, 15:07 | Antiterror əməliyyatları başlaya bilər – Qondarma rejimdə aktivlik
20-11-2024, 15:00 | Azərbaycan millisi DÇ-2026-nın püşkatmasında neçənci səbətdə yer alacaq?
20-11-2024, 14:47 | İndi də saxta dəvətnamə yollayırlar - Yeni dələduzluq növü
20-11-2024, 12:55 | Bu şəxslərə şad xəbər: Vergidən azad ediləcəklər
20-11-2024, 12:53 | Rusiya danışıqlara hazırdır: Bu ərazilərdən çıxacaq - Təcili
20-11-2024, 12:50 | Ölkədə işsizlik get-gedə artır, bu rayona su verilmir
20-11-2024, 12:49 | Sabahın hava proqnozu açıqlandı
20-11-2024, 10:13 | Prezident onu sədr müavini təyin etdi
20-11-2024, 10:11 | Azərbaycan Haaqa Məhkəməsinə Ermənistanla bağlı müraciət edib
20-11-2024, 10:09 | Azərbaycan neftinin qiyməti 75 dollardan aşağı düşüb
20-11-2024, 10:07 | Azərbaycanda hansı rayonda nə qədər boşanma olub? - Tam siyahı
20-11-2024, 09:30 | Rusiya 6 ATACMS raketindən cəmi ikisini zərərsizləşdirə bilib
20-11-2024, 09:20 | UKRAYNA VƏ İRAN NÜVƏ SİLAHI YARADIR - Türkiyə də nüvə silahı yaradacağını elan edəcək...
20-11-2024, 09:17 | "110 manat ödənişə məcbur etmək fiber-optik soyğunçuluq deyilmi?" - RİNN-dən vətəndaşa ağlasığmaz təklif
20-11-2024, 09:14 | Qarakənd faciəsindən 33 il ötür
20-11-2024, 09:08 | NİYƏ 285 MANAT?... - Və ya bir ailənin aylıq minimum yaşam xərci nə qədərdir?
20-11-2024, 09:04 | Hikmət Hacıyev amerikalı parlamentariləri sərt tənqid edib - Ermənipərəst mövqelərinə görə
20-11-2024, 09:01 | Bu gün yağış yağacaq - PROQNOZ
20-11-2024, 08:59 | Rusiyanı vurmaq üçün Ukraynaya nə qədər ATACMS verilib? - RƏQƏMLƏR
20-11-2024, 08:31 | Azərbaycanda ZƏLZƏLƏ OLDU
20-11-2024, 08:29 | Nəyə görə xəstələr səhərə yaxın ölür?

Davamı

33 min nikah, 14 min boşanma: ailələr niyə dağılır? - Araşdırma

Reklam

Xəbər lenti