33 min nikah, 14 min boşanma: ailələr niyə dağılır? - Araşdırma » Mediaxeberleri.az

33 min nikah, 14 min boşanma: ailələr niyə dağılır? - Araşdırma

Tarix: 15-10-2023, 23:11

Azərbaycanda boşanma tendensiyası ilbəil artmaqdadır. Hətta rəsmi rəqəmlər də bunu təsdiq edir. Dövlət Statistika Komitəsinin məlumatına görə, ötən ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə əhalinin hər 1000 nəfərinə nikahların sayı azalaraq 6,0-dan 5,0-a düşüb, boşanmaların sayı isə 1,5-dən 2,2-yə qədər artıb. Ədliyyə Nazirliyinin rayon (şəhər) qeydiyyat şöbələri tərəfindən bu ilin yanvar-avqust aylarında 33836 nikah və 14544 boşanma halları qeydə alınıb.

Ədliyyə Nazirliyinin məlumatına əsasən, ölkədə nikahın pozulmasının qeydə alınması zamanı vətəndaşlar xasiyyətlərinin tutmaması, uşaqlarının olmaması, ailədaxili zorakılıq, xəyanət, qısqanclıq, xəstəlik, milli zəmin, sərxoşluğa, narkomaniyaya aludəçilik, maddi durum, mənzilin olmaması, ərin (arvadın) əlilliyi, uzun müddət ayrı yaşamaq, oğurluq və kənar müdaxilələr səbəbindən nikahlarının pozulduğunu qeyd edirlər.

"Təmiz Dünya" Qadınlara Yardım İctimai Birliyinin sədri Mehriban Zeynalova deyir ki, boşanmaların səbəbləri müxtəlifdir, lakin ümumi tendensiyada əsas təsir amilləri var:

"Evlənən cütlüklər arasında qarşlılıqlı inam və etibar olmalıdır. Amma insanlar bir-birlərinə inanmırlar . Ailə quran şəxslər gələcək həyatlarını sığortalayacaq hüquqi addımları kifayət qədər nəzərə almır və bu yöndə addım atmırlar. Əsasən, də nikah müqaviləsinin bağlanması məsələsində".

Birlik sədri hesab edir ki, hazırda ailə münasibətlərinə kənar müdaxilələr var:

"Əvvələr ailədə böyüklük ailə dəyərələrinin möhkəmlənməsinə yönəlik idisə, indi bu addımlar daha çox dağıdıcı rol oynayır. Əvvəllər ailənin təməlini qoruyan, saxlayan qadınların davranışlarında da ciddi dəyişiklik nəzərə çarpır. Digər bir hal isə hər iki tərəfin xəyanət etməsi və bunu normaya çevirməsidir. Belə ki, hətta bu münasibətlər də ciddi asosial hal alıb. İndi qadınlar arasında xəyanətin artması ciddi siqnaldır və bunun qarşısının alınması qarşılıqlı öhdəlik və məsuliyyətin dərk edilməsi ilə mümkün ola bilər. Yeri gəlmişkən, öhdəlik və məsuliyyət hissi ilə ailə qurulmasına şüurlu daxil olmayan tərəflər də çoxdur. Bu, sadəcə nəsil artırma missiyasına bənzəyir. Ailələr ya romantika – sevgi əsasında, ya da valideynlərin israrı ilə qurulur".

M.Zeynalovanın dediyinə görə, bir çox ailələrdə qızların ərə verilməsi məcburi qaydada olur, amma qızlar da var ki, özləri tez ailə qurmağa can atır:

“Fikrimcə, burada internetin, Facebook sosial şəbəkəsinin mənfi rolu üstünlük təşkil edir. Qəbula gələn boşanmışlardan, yaxud ailəsində problem yaşayanlardan demək olar ki, əksəriyyəti Facebook-da tanış olduğunu deyir. Axı sosial şəbəkədə 2-3 dəfə danışmaqla insanın xarakterinə, xasiyyətinə bələd olmaq mümkün deyil. Çox vaxt valideynlər də bu məsələyə biganə yanaşır. Fikirləşirlər ki, ailədə olan uşaqlardan heç olmasa biri ərə getsin və onların yükü azalsın. Sən övladı böyütməmisən ki, çox asanlıqla onu başından edəsən. Bu, bəlkə də ailələrin maddi, sosial vəziyyətindən asılıdır, amma çox vaxt təhsilsizlikdən, düşüncə tərzinin dayaz olmasından irəli gəlir. Elələri var, bir aydan sonra səhv insan seçdiyinin fərqinə varır. Mən hesab edirəm ki, tələsib 1 ay tez ailə qurmaqdansa, 1 ay gözləyib doğru seçim etmək olardı. Əvvəllər bizdə gənclər ailə qurmağa hazırlaşanda qarşı tərəfin kökünü-nəslini öyrənərdi. İndi bu kimi məsələlərə baxan, əhəmiyyət verən yoxdur. Gənclər ailə qururlar, heç onların ağsaqqallarının, ağbirçəklərinin xəbəri də olmur. Çox zaman heç onları sayıb toya da çağırmırlar”.

M.Zeynalovanın dediyinə görə, bütün boşanma hallarına yanaşma eyni ola bilməz:

“Çünki ailədə zorakılığa məruz qalan qadın gözləməməlidir ki, onu döysünlər, işgəncə versinlər, yaxud ödürsünlər. Olur ki, iki fərd ailə qurur, hansısa məqamda xasiyyətləri düz gəlmir, şəraitdən asılı olaraq xarakter dəyişir, yaxud hansısa vərdişləri üzə çıxır və qarşı tərəf buna göz yuma bilmir. Bu zaman əsəblər tab gətirmir. Mən düşünürəm ki, belə ailədə yaşamaqdansa, əziyyət çəkməkdənsə, boşanmaq daha məqsədəuyğundur. Boşanma səbəbləri hər fərdə görə dəyişir. Ona görə konkret bütün boşanmaların bir səbəbdən baş verdiyini söyləmək doğru deyil. Bəzi səbəblər isə bizə məlum deyil. Mütəmadi olaraq ailələrlə görüşürük, sığınacaqlara baş çəkirik. Sığınacağa gələn qadınların çoxu ailədə zorakılığa məruz qaldığı, döyüldüyü, əzildiyi üçün ora gəldiyini deyir”.

Milli Məclisin Ailə, qadın və uşaq məsələləri komitəsinin sədri, millət vəkili Hicran Hüseynova bildirib ki, nikahların pozulması səbəbləri sırasında ilk sırada xasiyyətlərin uyğun gəlmədiyi qeyd olunur:

“Ailə üzvləri arasında ünsiyyət çətinliyi, sosial-psixoloji mühitin gərgin olması ailələrin təməlinin zəifləməsinə və nəticədə dağılmasına gətirib çıxarır”.

H.Hüseynova bildirib ki, bu gün ailə quran gənclərdə məsuliyyət hissi çox aşağıdır:

“Təəssük ki, bəzi gənclər ailə qurmağa ciddi yox, çox primitiv yanaşırlar. "Evlənərik alınar, sözümüz düz gələr, yaşayarıq, alınmaz ərizə verib boşanarıq" deyirlər. Əvvəl insanlar boşanmaya ən son addım kimi baxırdılar, ər və ya arvad b"oşanmışam" deyəndə bir balaca narahat olurdu. Amma bu gün istər qadın, istərsə kişilər arasında belə narahatlıq hiss olunmur. Rahatlıqla "boşanmışam" deyə bilirlər. Çox təssüf ki, bu gün artıq evlənmək qədər boşanmaq da təbii sayılır. Bəzən çox önəmsiz səbəblərdən ailələr dağılır və düşünürsən ki, bu səbəbi aradan qaldırmaq olar”.

Sosioloq Əhməd Qəşəmoğlu hesab edir ki, vəziyyət bu cür davam edərsə, ildən-ilə boşanmaların sayı daha da artacaq:

“İnsanlar xeyli həssaslaşıb, aqressivləşiblər. İndiki cəmiyyət 20-30 il bundan əvvəlki cəmiyyət deyil. İnsanlar, mühit çox dəyişib. Ən pisi də odur ki, yaxşı yönə deyil. Azərbaycanda boşanmaların sayı 2014-cü ildən etibarən artmağa başlayıb. Əgər cəmiyyət dəyişibsə, deməli, biz ailə institunu qoruyub saxlamaq üçün yeni yanaşma və metodlardan istifadə etməliyik. Aidiyyatı qurumlar yenə də 20 il, 30 il əvvəlki metodlarla işləyir. Kompleks işlər aparılmır. Ona görə də boşanmaların qarışısının alınması istiqamətində eniş müşahidə olunmur. Eyni zamanda, elmi əsaslarla hazırlanmış texnologiyalar yoxdur. Bu problemin həllini yalnız Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsindən gözləmək olmaz. Həmin qurum icraçı strukturdur. Ümumiyyətlə, ölkədə ailə institutu ilə bağlı yeni siyasət formalaşmalı, yeni yanaşmalar ortaya qoyulmalıdır. Hətta qanunvericilik sistemində də müəyyən dəyişikliklər edilməlidir”.

Sosioloq qeyd edib ki, evlilik həyatının uğurunu və uğursuzluğunu səciyyələndirən amillərdən biri də evlilik illəridir:

“Ailə həyatı üçün dörd dövr təhlükəli hesab olunur. Bunlardan birincisi, nikahdan sonrakı ilk aylar, yəni bal ayının sonları, ikincisi, qeyri-sabit olan ailə həyatının üçüncü ilinin sonudur. Ailə həyatı üçün üçüncü təhlükəli dövr problemsiz və monoton keçən 7-ci ilin sonunda, sonuncusu isə evliliyin kifayət qədər inkişaf etmiş bir dövründə - 15-ci ilə təsadüf edir. Mütəxəssislər hər altı cütlükdən birinin bu dövrlərdə ailə problemi ilə üzləşdiyini qeyd edirlər. Mənim fikrimcə, təhsil, tərbiyə, əxlaq, mənəvi məsələlər, ailə dəyərlərinin qorunmaması, adət-ənənələrin itirilməsi, ailə qurarkən riskin düzgün qiymətləndirilməməsi, evlilik yaşının cavanlaşması, məqsədli izdivaclar, şan-şöhrət axtarışı, “yox” deyə bilməmək bacarıqsızlığı sonda ailələrin dağılmasına gətirib çıxarır”.

Sevinc

BakuPost

Qeyd: Məqalə Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə və müsabiqə şərtlərinə uyğun olaraq “gender, ailə və demoqrafiya məsələlərinin işıqlandırılması” mövzusunda hazırlanıb.

Oxunub: 449

Xəbəri paylaş Paylaş:

Reklam
Xəbər lenti

Dünən, 22:38 | Zabil Qəhrəmanov haqda qərar verildi - Yenilənib
Dünən, 22:33 | Leysan, dolu, sulu qar...
Dünən, 22:23 | Günay Ağamalı qurultayda baş verənlərlə bağlı bəyanat yaydı
Dünən, 22:15 | Xocalıda çəkilən YENİ KADRLAR: Ermənilər Xan yadigarını bərbad hala salıblar - VİDEO
Dünən, 22:11 | Vətən müharibəsi şəhidi tibb xidməti leytenantı Adil Əfəndiyevin ildönümündə əziz xatirəsi ehtiramla yad edilib
Dünən, 22:05 | İnfarkt keçirib, 5 saniyədə vəfat edib: 31 yaşlı məmurun ölümünün TƏFƏRRÜATLARI - FOTO
Dünən, 21:58 | AĞDAŞ POLİSİ GÖYÇAYLI DƏLƏDUZU HƏBS EDİB – Fermerlərin külli miqdarda pulunu mənimsəyib (FOTO+VİDEO)
Dünən, 21:56 | Bakıda daş hasar hər an uçma təhlükəsi ilə üz-üzədir (VİDEO)
Dünən, 21:52 | İNSANOVUN “MEHDİYEVÇİLİYİ” VƏ “ANTİMEHDİYEVÇİLİYİ” – Dünən və bu gün... (VİDEO)
Dünən, 21:49 | Türkiyə fəlakətlə üz-üzə: Ərdoğan TƏCİLİ çıxış etdi
Dünən, 21:44 | “Zirə”dən qələbə, “Araz Naxçıvan” - “Sabah” matçında heç-heçə
Dünən, 19:31 | Kürdəmirdə ağır yol qəzası baş verib, 4 nəfər ölüb
Dünən, 19:28 | Paşinyan keşişlərin intim videolarını yaydırdı – Ermənistan ÇALXALANIR
Dünən, 17:33 | "Ya pul verməlisən, ya da obyekti bağlamalısan" — AQTA və qəssablar arasında qalmaqal - VİDEO
Dünən, 17:31 | Emin Əmrullayev vəzifəsindən YOLA SALINIR
Dünən, 17:27 | Anar Əsədlidən şikayət edən 4 nəfər kimdir? - ADLAR
Dünən, 17:24 | Hava şəraiti ilə bağlı daha bir XƏBƏRDARLIQ
Dünən, 17:22 | Rəqsanə İsmayılova azadlığa çıxır? - VİDEO
Dünən, 15:56 | Xəzər rayonunun şəhər xəstəxanasında travmatoloq problemi: "Yarım iş vahidində çalışır"
Dünən, 15:52 | AĞAMALILARIN PARTİYASINDA BİABIRÇILIQ - Ata oğlunu qovdu, qızını isə...
Dünən, 15:45 | Onlayn qumar oyunlarında bank kartlarının alqı-satqısını həyata keçirən beş dəstə ifşa edilib
Dünən, 11:40 | Ağstafada 41 yaşlı müəllimə dərs zamanı qəfil dünyasını dəyişdi
Dünən, 10:38 | Gəncədə saxlanılan vəkil Zabil Qəhrəmanova İTTİHAM ELAN OLUNDU
Dünən, 10:34 | Qazaxda 8 Noyabr – Zəfər Gününün beşinci ildönümü ərəfəsində Vətən müharibəsi iştirakçıları ilə gənclərin görüşü təşkil edilib
Dünən, 10:23 | Azərbaycan neftinin qiyməti 68 dollara yaxınlaşıb
Dünən, 10:21 | Bakıda Zəfər Günü münasibəti ilə konsert olacaq
Dünən, 10:18 | Ekspert: “Emin Əmrullayev və Elnur Əliyev ölkə təhsilini xaosa sürükləyiblər”
Dünən, 10:15 | İki türk dövlətinin əməkdaşlığı regional gücə çevrilir: Qazaxıstan və Azərbaycan birliyi - "Kaspi"nin ŞƏRHİ
Dünən, 10:05 | SEÇİCİLƏR ADINDAN ÖZÜNƏ TƏŞƏKKÜRNAMƏ YAZAN DEPUTAT - Cavanşir Paşazadə “facebook”-da özünü necə ”reklam edir”?
Dünən, 09:35 | Kiyev ballistik raketlərlə atəşə tutulub
Dünən, 09:26 | Prezident İlham Əliyev Qubadlının işğaldan azad edilməsinin ildönümü ilə bağlı paylaşım edib
Dünən, 09:07 | Heyvan bazarları mərhələli şəkildə müvəqqəti bağlanır: PROSES BAŞLADI
Dünən, 09:02 | Ramiz Mehdiyevlə Qalinanın evlənməsinin ŞOK SƏBƏBİ
Dünən, 09:00 | Prezident İlham Əliyev Qubadlının işğaldan azad olunmasının ildönümü ilə bağlı paylaşım etdi
Dünən, 00:00 | Qubadlı şəhərinin işğaldan azad edilməsindən 5 il ötür
24-10-2025, 21:04 | “Turan Tovuz” liderliyə yüksəldi, “İmişli” səfərdə “Kəpəz”ə qalib gəldi
24-10-2025, 20:55 | FƏRİD QAYIBOV BEYNƏLXALQ TƏDBİRLƏRDƏ İŞTİRAK EDƏN GƏNCLƏRLƏ GÖRÜŞÜB
24-10-2025, 20:54 | Biabırçı vəziyyətdə olan məktəbdən görüntülər: "Uşağın üstünə aşsa, kim cavab verəcək?"
24-10-2025, 19:18 | Anar Əsədli həbs edildi
23-10-2025, 20:49 | Media subyektləri üçün vergi güzəştinin müddəti daha 3 il uzadılır
23-10-2025, 20:45 | AGENTLİYƏ YENİ APARAT RƏHBƏRİ TƏYİN OLUNDU - İcra başçısının oğludur + DOSYE
23-10-2025, 16:01 | Gələn ay bu tarixlərdə İŞ OLMAYACAQ
23-10-2025, 15:59 | Azərbaycanda media subyektləri üçün vergi güzəştinin müddəti daha 3 il uzadılır
23-10-2025, 15:53 | Bakı-Ağstafa-Bakı xətti üzrə əlavə qatar reysləri təyin edildi
23-10-2025, 14:17 | Tələbənin dabaq xəstəliyinə yoluxması xəbərinə aydınlıq gətirildi
23-10-2025, 14:13 | Sosial müavinətlərlə bağlı rəsmi məlumat
23-10-2025, 14:11 | Pensiya artırılır - 579 AZN
23-10-2025, 14:08 | Sabah 23 dərəcə isti olacaq
23-10-2025, 14:05 | “Ay AYNA, bizim pullar hara gedir?!” – NARAZILIQ ARTIR – VİDEO
23-10-2025, 13:59 | Xaçmazda avtomobildə doğulan körpə öldü

Davamı

33 min nikah, 14 min boşanma: ailələr niyə dağılır? - Araşdırma

Reklam

Xəbər lenti