BAŞ NAZİRİN PRİORİTETLƏRİ... – Qalib ölkənin vətəndaşları yeni dövrdə hökumətdən nələr gözləyir?
Dünən Prezident İlham Əliyev tərəfindən Baş nazir vəzifəsinə təqdim edilən Əli Əsədovun namizədliyi Milli Məlis tərəfindən yekdilliklə təsdiqlənib. O, millət vəkilləri qarşısında çıxışında ölkə başçısına təşəkkür edib və qarşıdakı dövrdə prioritetlərini açıqlayıb. “Təbii ki, cənab Prezident öz çıxışında qeyd etdiyi kimi, sosial rifahla bərabər əhalimizin, əsasən gənclərin təhsili, onların milli-mənəvi dəyərlərə və ənənələrə, azərbaycançılıq prinsiplərinə əsaslanaraq formalaşdırılması, müasir çağırışlara və texnologiyalara yiyələnməsi Dördüncü Sənaye İnqilabı dövründə gələcək inkişafımızın təminatçısı olacaq”, - Baş nazir bildirib. Ə.Əsədov qeyd edib ki, gələcək illərdə dünyada artan rəqabətə hazır olmaq üçün əsas prioritetlərimizdən biri yüksək rəqabətli insan kapitalını formalaşdırmaqdır: “Bunun üçün müasir təhsilin, sağlam cəmiyyətin, idmanın, mədəniyyətin, innovasiyaların təşviq edilməsi əsas şərtdir. Əlbəttə ki, bütün bunlara nail olmaq üçün müasir çağırışlara cavab verən dayanıqlı və güclü iqtisadiyyatın, o cümlədən qeyri-neft iqtisadiyyatının sürətli inkişafı, maliyyə müstəqilliyinin daha da gücləndirilməsi təmin edilməlidir. Növbəti dövrdə Azərbaycan Hökumətinin işinin əsas prioritetlərini bu hədəflərin reallaşdırılması, bununla bağlı qarşıda duran vacib çağırışlara çevik reaksiya verilməsi təşkil edəcək”. Baş nazir vurğulayıb ki, bu baxımdan 2030-cu ilədək Milli Prioritetləri özündə ehtiva edən “Azərbaycan Respublikasının 2022-2026-cı illərdə sosial-iqtisadi inkişaf Strategiyası”, işğaldan azad olunmuş ərazilərə Böyük Qayıdış Proqramı və digər irimiqyaslı proqramlar bu istiqamətdə fəaliyyətimizin səmərəli şəkildə davam etdirilməsi üçün yaxşı zəmin yaradır. Bununla belə, Baş nazirin çıxışında mövcud durumun təhlili, əsas problemlər və onların həlli yolları göstərilməyib. Habelə, böyük təbii resurslara, coğrafi imkanlar və əhali potensialına malik Azərbayanda ÜDM artım dinamikasının azalmasının, 2023-cü ildə 1 faizin altına düşməsinin səbəbləri ilə bağlı heç nə deməyib. Ölkənin idxaldan asılılığının artmasının qarsının necə alınacağı (ötən il ölkəyə xaricdən 18 milyard dollara yaxın zəruri məhsullar gətirilib), yerli istehsalın inkişafı üçün hansı addımların atılacağı, sənaye sahələrinə, kənd təsərrüfatına, sahibkarlığa dövlət dəstəyinin nə qədər artırılacağı barədə danışmayıb. Bu dəstəyin hələ də kifayət qədər olmamasının səbəbləri göstərilməyib. Baş nazir yoxsul, aztəminatlı ailələr və əlil vətəndaşlarla bağlı dövlətin sosial siyasətinin icra vəziyyətindəki problemlər barədə də danışmaq istəməyib. Bu barədə daha çox faktları sadalamaq olar... Əhalinin sosial-iqtisadi vəziyyətini ağırlaşdıran 2 vacib məsələ var, hökumətin onların həllini prioritet elan etməsi vacibdir: 1. Kiçik və orta sahibkarların çoxsaylı problemləri var, bir tərəfdən gömrük, vergi rüsumları onları əldən salıb, başqa tərəfdən yüksək kredit faizləri, monopoliya. 2023-cü ildə ölkəyə xaricdən 18 milyard dollarlıq mal gətirilməsi də ölkə iqtisadiyyatında ciddi problemlərin olduğunu, qeyri-neft sektorunun inkişafında gözlənilən nəticələrin hələ də əldə edilmədiyini göstərir. Ölkənin bir çox zəruri mallarla özünü təmin edə bilməməsi, neft-qaz sektorundan asılılığın hələ də yüksək səviyyədə olması, qeyri-neft sektorunun ölkəyə kifayət qədər valyuta gətirə bilməməsi həllini gözləyən əsas problemlərdir. 2. Aşağı gəlirli insanlara, əlillərə dövlət dəstəyi ilə bağlı da cəmiyyəti narahat edən problemər mövcuddur. Sosial qurumlar bəzi hallarda süni şəkildə dövlətdən müavinət və sosial yardım alan vətəndaşların sayını azaldır. Ötən 5 ildə xeyli sayda ailə ehtiyacı olduğu halda bu dəstəkdən məhrum edilib. Bu da onların həyat səviyyəsi ağırlaşmasına səbəb olub. Çox təəssüf ki, sosial qurumlar yardım verməkdən imtina etdiyi əlillərin, yoxsul ailələrin taleyi ilə qətiyyən maraqlanmırlar. Dövlət vəsaitinə qənaət etmək naminə vətəndaşların həyatını ağırlaşdıran, onları məhrumiyyətlərə düçar edən siyasətdən imtina olunmalıdır. Hökumət əlillik təynatlarında və sosial yardım qaydalarındakı bürokratik və hüquqi əngəlləri aradan qaldırmalıdır. Əlillik təynatları pensiya təyinatı kimi avtomatlaşdırılmalı, vətəndaş əlində bir dəstə sənədlə VTEK-lərin qarşısında sürünməməlidir. Bir qurumun digərinin verdiyi rəyi şübhə altına almasından vətəndaş əziyyət çəkir. Ağır xəstəliyi, fiziki əngəlliyi olanların müvafiq qurumlara əlil olduğunu sübut etməyə bəzən ömürləri çatmır. Azərbayan vətəndaşının sosial rifahının yaxşılaşdırılması üçün sosial siyasətin təkmilləşdirilməsinə, məhdudlaşdırıcı və bürokratik qaydalarından imtina olunmasına ehtiyac var. Eyni zamanda səhiyyədə, təhsildə və bir sıra başqa sahələrdəki problemlərin həlli hökumətin əsas prioriteti olmalıdır. Qalib ölkənin vətəndaşları yeni dövrdə hökumətdən bu addımların təxirə salınmadan atılmasını gözləyir. E.Rüstəmli