Ölkə başçısı sıxışdırılan olimpiya medalçılarına arxa durdu! Azərbaycan idmanını nə gözləyir?
Fevralın 18-də Milli olimpiya komitəsinin baş məclisində seçkilər keçirilib. MOK-un yeni icraiyyə komitəsinin ilk toplantısında Azər Əliyevə baş katib, Çingiz Hüseynzadəyə vitse-prezident və icra aparatının rəhbəri, Zemfira Meftəhəddinovaya ilə Fərid Mansurova vitse-prezident vəzifələri etimad göstərilib. Faiq Qarayev, Namiq Abdullayev, Nazim Hüseynov, Elnur Məmmədli (yeni üzv) və Alla Həsənova (yeni üzv) da MOK-un icraiyyə komitəsinə seçiliblər. Bununla da ölkə idmanı həlledici mərhələyə qədəm qoyub. Əslində, hər şey ötən ilin sonunda, Beynəlxalq gimnastika federasiyasının Azərbaycanı sərt cəzalandırmasından sonra başlayıb. Paris-2024 olimpiadasından sonra öz istəyi ilə istirahətə yollanmağa hazırlaşan Çingiz Hüseynzadəyə təzədən ehtiyac duyulub.
Çünki indiki dönəmdə idmanda ağsaqqala – sözünü deyə biləcək, çətinliyi yoluna qoyacaq, nöqsanı aradan qaldıracaq insan(lar)a ciddi ehtiyac var. MOK-un keçmiş baş katibi Ağacan Abiyevin və komitənin əski üzvü Cavanşir Qurbanovun səhhətləri ilə əlaqədar kənara çəkiliblər. Nüfuzu və elmi ilə tanınan, fiziki cəhətdən həmişə fərqlənən gənclər və idman nazirinin sabiq müavini İsmayıl İsmayılov nədənsə yenə yaxına buraxılmaib. Çingiz Hüseynzadədən savayı, hazırda idmanda sayılıb-seçilən, təsir gücü olan şəxs Faiq Qarayevdir. Böyük olmayan yerdə həmişə dərəbəylik olur. İndiki qeyri-sabit dövrdə 73 yaşlı alimə böyük ehtiyac vardı.
İdman hünər meydanıdır, cəsarətliləri sevər. Təəssüf ki, cəmiyyət olimpiya çempionlarından bunu görmür. Belədə, güc ağsaqqalın üzərinə düşür. Çingiz Hüseynzadə uzun müddətdir bu vəzifəni yerinə yetirir. Halbuki bir titullu idmançının, tanınmış yazarın və ya məmurun haqqı tapdananda, idmanda hörmətli şəxslər önə keçməlidirlər. Olimpiya finalçısı, 5-qat dünya və 11-qat Avropa çempionu Rafael Ağayevin başına gələnləri kimsə arzulamaz. Axırda doğma idman növündə ona sahib çıxan tapımadı. Onda məşhur karateçiyə həmkarlarından yalnız Hacı Əliyev dəstək çıxdı. Unutmayaq ki, “dünya karatesinin almazı” həm də idmanımızın rəmzlərindəndir.
Bu seçkidə çox məqam diqqəti çəkib. Azərbaycan idman akademiyasında prorektorluqdan uzaqlaşdırılan Fərid Mansurov nazir Fərid Qayıbovun yerinə vitse-prezident seçilib. İlk dəfə idmanda rəsmi ən yüksək vəzifə tutan şəxs MOK-un yuxarı təbəqəsində yer almayıb. İşsiz olan Rafael Ağayev və Hacı Əliyev komitənin üzvü seçildilər. İslam həmrəyliyi idman assosiasiyasının (İHİA) icraiyyə komitəsinin üzvü, 2018-ci ildə bu beynəlxalq qurumun nəznində əsası qoyulan “Qadın və idmanda gender bərabərliyi” komitəsinin rəhbəri, Ər-Riyad-2025 İslam oyunlarının əlaqələndirmə komissiyasının sədri Könül Nurullayeva bu dəfə nədənsə MOK-da yer almayıb. Halbuki idmanda onun kimi öncül, sözünü deyən və bacarıqlı xanımlara çox ehtiyac var.
Yeri gəlmişkən, ilin ilk günlərində Çingiz Hüseynzadənin bostanına daş atan, onun erasının sona çatdığını qeyd edən, 73 yaşlı filoloqun komitədə sağ əli Həsənağa Rzayevi (idman şöbəsinin müdiri) vəzifəsindən “göndərən”, yanvarın 7-də MOK-da hesabat-seçki baş məclisi “təyin edən”, sonra yalan yazdığından dolayı canına vəsvəsə düşərək məqaləsində düzəlişlər edən, sonda yazdığının əksi baş verdikdə Çingiz Hüseynzadəni 1-ci vitse-prezidentliyə “yüksəldən” (sabiq gənclər, idman və turizm naziri Əbülfəs Qarayevdən sonra bu post ləğv olunub), Rafael Ağayevlə Hacı Əliyevə MOK-da “vəzifə verən”, ümumiyyətlə nə yazdığını heç özü də bilməyən, şəxsi hesabında böhtan və təhqirlər yazıb sonra silən, yazdığına vaxtaşırı düzəliş edən AİJA-nın üzvü Səbuhi Musa bu dəfə prosport.az-da hörmətli millət vəkilini haqsız günahlandırıb.
Özünün nəql etdiyi kimi, İHİA növbəti İslamiadanın dəqiq tarixini açıqlayıb və bu barədə 3 post paylaşıb: futbol, karate və ağırlıqqaldırma. Adı son çəkilən idman növündə Bakı-2017-də 69 kq-da qalib olan hicablı legionçumuz Anastasiya İbrahimlinin şəklini yerləşdiriblər. O, sonradan dopinqdə ilişib, az sonra idmanı buraxıb. “Şəki” basketbol klubunun mətbuat katibi deyib ki, dopinqə düşmüş və idmanı atmış şəxsin rəsmi posterə vurula bilməz və bunda Könül Nurullayevanı ittiham edib. Hər zaman aləmi qatan, olanları doğru dürüst təqdim edə bilməyən Səbuhi Musa bu dəfə Milli Məclisi və Azərbaycan atletika federasiyasını da məsələyə qoşub.
Allsport.az durumu zərgər dəqiqliyi ilə yozub: Birincisi, tutaq ki qaydaya zidd olaraq səhvən İHİA-nın sosial şəbəkə hesablarında qalib olmuş idmançımızın şəkli yerləşdirilib. Bunun nəyi pisdir? O zaman bu söz-söhbət yaradardı ki, məsələ daxildə olsun. Açıq görünür, üzərində “Azərbaycan” sözü yazılan, bu məmləkətlə bağlı hər bir şeyə “Misli”nin tərəfdaşının düşmənçilyi yaranıb. Bunu hələ “COP-29 ərəfəsində əks-azərbaycançılara AİJA-nın üzvü də qoşuldu” sərlövhəli yazıda (18.09.2024) göstərmişdik. Ola bilsin, “əxilər”ə qoşulandan sonra, öz dövlətini, milli kimliyini yox, vahid ümmət (Xilafət) barədə düşünür. Artıq beynəlxalq təşkilatın səhifəsində önündə “Azərbaycan” sözü yazılan idmançımızın şərəf lövhəsi götürülüb. Səbuhi Musa, arzun(uz)a çatdın(ız)mı?
İkincisi, Könül Nurullayeva bir xanımdır. Türkçülükdə, milli dəyərlərimizdə qadına həmişə dəyər verilib, onun namusu qorunub. O, idman sahəsində, özəlliklə beynəlxalq müstəvidə, azsaylı öncül xanımlarımızdandır. Dostluğa sədaqətli, cəmiyyətə faydalıdır. Belə olmasaydı, mərhum nazir Azad Rəhimov onun “Buta”da təmtəraqlı keçmiş toyunda bir qeyrətli Azərbaycan kişisi kimi önündə şəstlə oynamazdı.
Üçüncüsü, hörmətli millət vəkilimiz bu yaxınlarda anasını (şərqşünas alim, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Sevər Cabbarlı) itirib. Qədim olimpiya oyunları zamanı savaşlar dayanar, xalqlar dəstə-dəstə hünərini meydanda göstərməyə tələsərdilər. Amansız Troya müharibəsində yeyinayaq Axil parlaqsərpuş Hektoru öldürdükdən sonra tərəflər arasında matəm olmuşdu, hərb dayanmışdı. Hüzürdən çıxan insanı ona aidiyyatı olmayan məsələdə günahlandırmaq ya şəxsi qərəzlikdir, ya da sifarişi yerinə yetirmək. Üstəlik, bəlli olur ki, Azərbaycan idman jurnalistləri assosiasiyası (üzvlərin böyük əksəriyyəti idman jurnalisti deyil) adlı qurum belə işlərdən uzaqdır. Hicran Şərifovun rəhmətə getmiş qardaşı hacı Eldarın SOCAR mərasim evində ötən ay keçirilmiş 3-7 mərasimində “Fatihə” oxunan zaman 77 yaşlı AİJA prezidentinin öz bacanağının yanında 25 ilin idman jurnalistinin üzünə nalayiq sözlər deməsini eşitdikdə, hədə-qorxu gəlməsini gördükdə, buna da təəccüb etməməliyik.
Fikrimcə, belə davam etsə, prosport.az-ın özünün erasının sonu çatdacaq və o gün çox da uzaqda deyil. Ailəli olmasına rəğmən özünü subay kimi aparan, sosial hesabında öz məmləkənin, yaşayıb havasını udduğu, çörək yediyi şəhərin adını yazmağı özünə sıxışdırmayan (yuxarıda qeyd olunan əks-Azərbaycançılıq bir da isbat olunur), qaldığı məkanı “Minsk” (səhifəsi saxta deyil, yaxınlıq etdiyi belaruslu qadınlar görünməsin deyə “dostluq” bölməsini kənar şəxslərə kilidləyib) qeyd edən, özünə “Qar adamı” təxəllüsü götürən Səbuhi Musa ona doğma Mingəçevirin “Ağsaray” mehmanxanasının restoranında şabranlı “rumka dostu” ilə birləşib Media reyestrində qeydiyyatdan keçmiş rəsmi bir portalın təsisçisini təhqir etmələrindən kifayətlənməyərək, bunu hələ cəmiyyət arasında edəcəkləri ilə hədələmələrinin (şərəf və ləyaqəti alçaltma) məhkəmə və digər hüquqi yollarla nizama salınmayacağını düşünənlər yanılırlar.
Yazının sonunu Paris-2024-ün qəhrəmanı – gənc triumvir Fərid Qayıbovla bitirmək istəyirəm. Hazırda idmanda çox gərgin dövrdür. Belə vəziyyət heç vaxt olmamışdı. Rəhmətlik Azad Rəhimovun dönəmində yaranan və sonra daha kəskin şəkildə davam edən gənclər idman nazirliyi ilə milli olimpiya komitəsi arasında soyuqluq zirvə həddindədir. Bu, idmana, idmançılara öz mənfi təsirini göstərir, tez-tez mövqe dəyişikliyinə səbəb olur. Ümumiyyətlə, hansısa katibəyə və ya mühasibə “Tərəqqi” medalı verilməməli, KİV-in yerinə olimpiya oyunlarına ayrı sahənin adamları getməməli, dövlətdə 1,5 il çalışana mənzil düşməməli, idmanda “i”ni belə bilməyən işə götürülməməli, “Ədalətli oyun” mükafatı ədalətlə bölünməlidir. Sabah Fərid Qayıbov deyil, bir başqası nazir olsun, amma idmanda bu iç savaş bitməzsə, dəyişikliyin nə əhəmiyyəti olacaq? Onsuz da indi gələn gedənə rəhmət oxutdurur.
Əməkdar məşqçi olan sinif yoldaşı söyləyir ki, Fərid Qayıbov çox sakit təbiətli olub. Məktəbdə heç kəsi incitməyib. Çiyninə qonduğu həşəratı belə qovmayıb. Dərslərini yaxşı oxuyub, bədən tərbiyəsinə hər zaman həvəsi olub. Öz zəhməti ilə addım-addım yüksəlib. Eləcə də idmanda. Bu sahəni yüksəltmək, çatışmamazlıqları aradan qaldırmaq üçün çox iş görüb və buna cəhd edir. Qəbuluna düşməkdə heç bir çətinlik yoxdur. Hər kəsi dinləyir, kömək etməyə çalışır. Amma o sanki təkdir. İndiysə meydan siyasətdədir. Çıxış yolu? Var! Rəhmətlik Azad Rəhimovun kadrlarına güvənərək, onların ən bacarıqlılarını geri qaytararaq durumdan çıxmaq olar. Belədə, arxada bir “ordu” yaranıb dayanar. Axı, idman həm də sülh elçisidir!
45 yaşlı nazir Paris-2024-də öz sözünü dedi. Bəs Los-Anceles-2028-də? İmkan olacaqmı? Yaxın keçmiş Fərid Qayıbovla bu yola girmək istəyir. Təki umu-küsü aradan qaldırılsın. İdman sərtliyi sevmir, çünki kövrəkdir – tez zədələnib sıradan çıxır. AFFA-nın 70-səhifəlik “inkişaf strategiyası”ndan fərqli (onu da belçikalılar yazıb), yazdığı 1-səhifəlik layihə möçüzə yaradıb. Demək, bunu da etməyə qadirdir. Təbii ki, sülhü arzulamayan qüvvə(lər) var: daim dövlətçiliyin – nazirliyin mənafeyini açıq müdafiə edən Kamran Hacının (2004-2014-ci illərdə “İdman” qəzetinin əməkdaşı) ötən ilin Novruzunda təzə rəhbərliklə əl sıxması (fikir ayrılığı genişmiqyaslı kadr islahatından sonra başlamışdı və bu “ailə daxili” məsələ idi) AİJA-nı və onların çevrəsində (nazirlikdən şikayət edənlər) olanları narahat etməyə başlayıb. Bu, aşağıdan yuxarı şaxələnir. Davam üçün düzgün qərarla qaçılmazdır. Vəziyyətlə də barışmaq lazımdır, necə ki zamanında biz barışdıq…