Mediaxeberleri.az
    
  • İran-İsrail savaşı ilə bağlı QORXUNC SSENARİ – Bu ölkələr də münaqişəyə daxil ola BİLƏR
    İran-İsrail savaşı ilə bağlı QORXUNC SSENARİ – Bu ölkələr də münaqişəyə daxil ola BİLƏR
  • 
  • İrandan təxliyə: Qazaxıstanın 6 vətəndaşı ölkəmizə keçdi - Foto
    İrandan təxliyə: Qazaxıstanın 6 vətəndaşı ölkəmizə keçdi - Foto
  • 
  • Qurtuluş günü münasibətilə “İnan mənə” tamaşası nümayiş etdirilib — FOTOLAR
    Qurtuluş günü münasibətilə “İnan mənə” tamaşası nümayiş etdirilib — FOTOLAR
  • 
  • Qazaxda evə basqın - 3 nəfərə xəsarət yetirildi
    Qazaxda evə basqın - 3 nəfərə xəsarət yetirildi
  • 
  • Xəbəri olmadan adına şirkət açıldı, 17 min manat vergi borcu gəldi - VİDEO
    Xəbəri olmadan adına şirkət açıldı, 17 min manat vergi borcu gəldi - VİDEO
  • 
  • Şahin Şıxlinski bizi onların əlindən aldı, Yoxsa...
    Şahin Şıxlinski bizi onların əlindən aldı, Yoxsa...
  • 
  • "Maraqlıdır ki, Azərbaycan Dəmir Yolları belə ifrat yüksək qiyməti hansı təbəqə üçün müəyyən edib?"
    "Maraqlıdır ki, Azərbaycan Dəmir Yolları belə ifrat yüksək qiyməti hansı təbəqə üçün müəyyən edib?"
  • 
  • "Əlimyandı" adı ilə satışa çıxarılan problemli maşınlar - Uzaq durun
    "Əlimyandı" adı ilə satışa çıxarılan problemli maşınlar - Uzaq durun
  • 
  • Qazaxda kiçik toy məclisinin gecəsi QANLA BİTDİ - VİDEO
    Qazaxda kiçik toy məclisinin gecəsi QANLA BİTDİ - VİDEO
  • 
  • Azərbaycanlı hakim bu oyuna təyinat aldı
    Azərbaycanlı hakim bu oyuna təyinat aldı
  • 
  • Hansı balıq, quş və heyvanların əti halal, hansı haramdır? - Hacı Fuad AÇIQLADI
    Hansı balıq, quş və heyvanların əti halal, hansı haramdır? - Hacı Fuad AÇIQLADI
  • 
  • Xudadar Həmidov Dünya Çempionatında iki medal QAZANDI
    Xudadar Həmidov Dünya Çempionatında iki medal QAZANDI
  • 
  • Çığatel İsaqızının 60 illik yubileyi qeyd olunub
    Çığatel İsaqızının 60 illik yubileyi qeyd olunub
  • 
  • “Şəhid atası” tamaşası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Günü" münasibətilə nümayiş etdirilib — Fotolar
    “Şəhid atası” tamaşası "Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Günü" münasibətilə nümayiş etdirilib — Fotolar
  • 
  • Azərbaycanda Məhərrəm ayı başladı
    Azərbaycanda Məhərrəm ayı başladı
  • 
  • Möhtəşəm Şuşadan VİDEOREPORTAJ
    Möhtəşəm Şuşadan VİDEOREPORTAJ
  • 
  • Ağstafada qəza olub, xəsarət alan var - FOTOLAR
    Ağstafada qəza olub, xəsarət alan var - FOTOLAR
  • 
  • Rusiyada təhsil almaq istəyənlər üçün şans
    Rusiyada təhsil almaq istəyənlər üçün şans
  • 
  • “BİZƏ İSMARIC VERİRLƏR Kİ, AZƏRBAYCANLILARI QOVA BİLƏRİK” – “DTX və ya Baş Prokurorluq cinayət işi başlamalıdır”
    “BİZƏ İSMARIC VERİRLƏR Kİ, AZƏRBAYCANLILARI QOVA BİLƏRİK” – “DTX və ya Baş Prokurorluq cinayət işi başlamalıdır”
  • 
  • Bu gün Milli Sevgililər Günüdür
    Bu gün Milli Sevgililər Günüdür
  • 
  • Kremlin Azərbaycana “təşəkkürü” – Yekaterinburq SİNDROMU
    Kremlin Azərbaycana “təşəkkürü” – Yekaterinburq SİNDROMU

Son xəbərlər :
  • Bu rayonda da ehsan verilməyəcək
  • 34 yaşlı kişi ögey qardaşını öldürdü
  • Yaxın zamanlarda Azərbaycan qazı... - Şara
  • Sumqayıtda kişi öldürüldü, qızı bıçaqlandı - Kürəkən tutuldu - YENİLƏNDİ
  • "Sumqayıt Hospital"ın həkimi Elçin Bayramov barəsində polis araşdırma aparır
  • Dünyanın ən güclü klublarının reytinq cədvəli açıqlandı
  • Abşeronda dönərçi bıçaqlandı
  • Bazar günü hava necə olacaq?
  • “Respublika” və “Xalq qəzeti” birləşdirilib
  • Qarabağ Meşəçilik və Təlim Mərkəzi üçün 4.2 milyon ayrıldı
  • Professordan hava ilə bağlı xəbərdarlıq: Diqqətli olun!
  • Xalasına gələn zənglərə görə qadının ərini bıçaqladı - QƏRAR
  • Pomidor biznesi qurmaq adı ilə 91,5 minlik dələduzluq etdi - QƏRAR
  • Neft ucuzlaşdı
  • Rusiyadan Azərbaycana daha bir qadağa
  • Bakı və İrəvanın sülh istəyi... - ABŞ
  • Rusiya Azərbaycandan bu məhsulu qadağan etdi, digər məhsulu satışa buraxmadı
  • PKK BU GÜN SİLAHI YERƏ QOYACAQ - Terrorsuz Türkiyə üçün kritik dönüş nöqtəsi
  • "Sabah" "Çelye"yə məğlub oldu
  • BEYNƏLXALQ UNİVERSİTET “SİNDROMU”... - Nazir Əmrullayev bu “kadrları” və belə universitetləri niyə “görmür”?
  • Ana səhifə
  • İqtisadi xəbərlər və təhlil
  • Siyasi analitik yazılar
  • Ölkə
  • Bölgə
  • Mədəniyyət
  • Şou-biznes
  • Dünya
  • Kriminal
  • Din
  • İdman
  • Tarix
  • Müsahibə
  • Hadisə
  • Sosial
  • Problem
  • Gündəm
  • Korrupsiya
  • Foto reportaj
  • Video müsahibə

Rusiyanın Ukrayna hücumu ABŞ-a nələr qazandırdı…

  • Tarix: 26-02-2025, 08:05


Ukrayna müharibəsinin üçüncü ilində ABŞ və Rusiyanın anlaşmaq istəyi üç il öncə bu savaşın niyə başlandığına yenidən diqqət çəkir. Nələr dəyişdi, həqiqətənmi hər şey qeyri-ənənəvi Trampın Ağ Evə gəlişi ilə bağlıdır, yoxsa müharibə məhz mövcud şərtlərin hazırlanması və geosiyasi müstəvidə mövqelərin bölüşdürülməsi üçün lazım idi?!

Müharibənin Rusiyanın istədiyi kimi getmədiyi, Ukrayna xalqının dirənişinin nəinki Moskvada, Qərbin özündə də düzgün hesablanmadığı həqiqətdir. Lakin baş verənlərdə ənənəvi “Rusiya niyə hücuma keçdi” sualı yox, “Rusiya bütün üstünlüyünə rəğmən niyə hücuma keçdi” sualı açar nöqtələrin ən vaciblərindəndir fikrimcə.

Müharibədən öncə Rusiyanın ABŞ/NATO-ya təqdim etdiyi təhlükəsizlik təminatlarına dair sazişin qəbul edilməsi mümkünsüz idi. Vaşinqton bundan imtina etsə də, Paris və Berlin Moskvanın istədiyini verməyə hazır idilər, hətta Makron və Şolts Putinin ayağına qədər gəldi, çünki başlaya biləcək müharibənin əsas hədəflərindən birinin Avropa olduğunu bilirdilər.

- Ukraynanın NATO-ya girişinə icazə vermirlər;

- Donbasda separatçıları yüksək statusla təmin edirlər;

- Rusiyanın iştirakı ilə Avropanın yeni təhlükəsizlik arxitekturasını qururlar.

Bu, Rusiyanın tələblərinin qəbul edilməsi demək idi və Moskva razılaşsaydı:

- təhlükəsizlik təminatını tam olmasa belə, müəyyən mənada Avropadan alır,

- genişlənməsini təhlükə kimi gördüyü NATO-nu daxildən parçalayır,

- enerji resurslarını ixrac etdiyi Avropa bazarını itirmirdi.

Putinin ABŞ/NATO qarşısında əli zəif deyildi, lakin üstünlüyündən imtina edərək, Ukraynaya hücum etdi. Bu müharibədə Rusiyanın iki əsas hədəfi vardı:

Birincisi, SSRİ-nin dağılmasından sonra üzləşdiyi beynəlxalq şərtlərin bir gün xeyrinə dəyişəcəyi gözləntisi;

İkincisi, qlobal güc kimi qəbul olunması, təsir zonalarının tanınması.

2020-ci ildən etibarən dünyanın dəyişməyə başlayan siyasi səhnəsində baş verənlər Rusiyanın “qlobal güc” kimi qəbul edilmək perspektivini sual altına saldı. Qərbdə Avropa güc mərkəzi olmaq yolunda irəliləyir, Şərqdə Çin yüksələn gücə çevrilirdi. Çinin dünyanın ikinci əsas qütbü olacağı qaçılmazdır. Pekinin genişlənməsi həm də Rusiya üçün coğrafi baxımdan da təhlükəli idi. Soyuq müharibədən sonra yaranmış mövcud şərtlərin dəyişdiyi vaxt Rusiyanı Çin və Avropa arasında sıxılmış – Pekinin qurduğu nəqliyyat şəbəkəsindəki dəhlizlərdən biri kimi “regional güc” perspektivi gözləyirdi.

Və ən mühüm detal odur ki, Rusiyanı gözləyən təhlükə ABŞ üçün də risklər təşkil edirdi:

1. Avropa üzərində təsiri zəifləyir: NATO-ya qarşı alternativ təhlükəsizlik sisteminin qurulması önə çıxır;

2. Yüksələn Çin ABŞ-ın əsas güc olduğu təkqütblü geosiyasi şərtlərin dəyişməsi, iki və daha çox güc mərkəzinin olacağı reallığını yaradır.

ABŞ-a Avropanın güc mərkəzi olmasına imkan verməmək – qitə üzərində təsirini yenidən gücləndirmək, Çinin önünü kəsmək – əsas güc olduğu sistemi qorumaq, Rusiyaya “qlobal güc” kimi qəbul edilmək – bu perspektivə təhlükə olan Çini dayandırmaq, yaxud ən azı onunla hesablaşmağa məcbur etmək lazım idi. Ukrayna müharibəsinin təməlində məhz bu amillərin – geosiyasi mübarizənin dayandığını deyə bilərik.

Müharibə Rusiyanın hesabladığı kimi baş tutmasa da, hücumun başlandığı ilk vaxtdan günümüzə qədərki dövrə qədər siyasi nəticələr gözlənildiyi kimi oldu:

- Avropa Rusiya təhlükəsinə (Bu, həm də NATO-nun yaranma fəlsəfəsinin yenidən aktuallaşdırılması idi) qarşı ABŞ-ın çətiri altına qayıtdı – köhnə təhlükəsizlik sistemi saxlanıldı, Çinlə əməkdaşlıq xəttini inkişaf etdirərək, “güc mərkəzi”nə çevrilməsinin yolu tıxandı;

- Rusiya Qərbi, Çini və regional oyunçuları onunla hesablaşmağa məcbur etdi.

Burada iki məqam xüsusilə önəmlidir:

Birincisi, müharibəyə görə Çinin Avropa bazarına uzanan və onu Avrasiyada əsas gücə çevirəcək “Bir kəmər bir yol” layihəsi problemlərlə üzləşdi, xüsusilə Qara dəniz habının dağılması fonunda: bununla Pekinin ikinci qütb kimi ABŞ-a alternativ güc olması ən azından müəyyən müddətə də olsa çətinləşib;

İkincisi, ABŞ üçün ikinci “qlobal güc”ün potensial təhlükə kimi gördüyü Çindən fərqli olaraq, daha zəif Rusiyanın olması sərfəlidir: Vaşinqton Moskvadan Pekinin genişlənməsi önündəki sədd kimi də istifadə etmək niyyətindədir; müharibə boyunca “ABŞ Rusiyanı dağıtmağı planlaşdırır” yanaşmasının doğru olmadığı görünür, çünki dağılmış Rusiya Avropa və Asiyadakı ölkələr üzərində Çinin təsirini genişləndirəcək amildir, bu baxımdan, nisbətən zəif və idarəolunan Rusiyanın mövcudluğu Vaşinqtona lazımdır.

Bütün bunların fonunda müharibənin daha dərin səbəblərinin olduğu – Ukraynanın geosiyasi mübarizədə meydan – poliqon kimi istifadə edildiyi görünür.

Üç il sonra Trampın Putinlə anlaşması da Ağ Evə qeyri-ənənəvi siyasətçinin gəlişindən daha çox, Ukrayna müharibəsində hədəflərin başa çatması – Avropa və Çinin qarşısının alınması, 2022-ci ildə Baydenin də dediyi “yeni dünya nizamında ABŞ-ın liderliyini qorumaq” planında ilk mərhələnin icra edilməsindən qaynaqlanır. Yeni mərhələdə qarşıdurma coğrafiyaları dəyişəcək. Bu kontekstdə Rusiyanın ABŞ üçün Ukrayna müharibəsindən sonra hansı xidməti göstərəcəyi xüsusilə önəmlidir.



Müəllif
Asif Nərimanlı

Oxunub: 260
Xəbəri paylaş
  • Facebook
  • Twitter
  • Whatsapp
  • Telegram
Paylaş:

  • Reklam

  • Xəbər lenti

    Dünən, 16:36 | Bu rayonda da ehsan verilməyəcək
    Dünən, 16:11 | 34 yaşlı kişi ögey qardaşını öldürdü
    Dünən, 16:07 | Yaxın zamanlarda Azərbaycan qazı... - Şara
    Dünən, 13:14 | Sumqayıtda kişi öldürüldü, qızı bıçaqlandı - Kürəkən tutuldu - YENİLƏNDİ
    Dünən, 13:12 | "Sumqayıt Hospital"ın həkimi Elçin Bayramov barəsində polis araşdırma aparır
    Dünən, 13:09 | Dünyanın ən güclü klublarının reytinq cədvəli açıqlandı
    Dünən, 13:07 | Abşeronda dönərçi bıçaqlandı
    Dünən, 13:05 | Bazar günü hava necə olacaq?
    11-07-2025, 11:55 | “Respublika” və “Xalq qəzeti” birləşdirilib
    11-07-2025, 10:28 | Qarabağ Meşəçilik və Təlim Mərkəzi üçün 4.2 milyon ayrıldı
    11-07-2025, 10:25 | Professordan hava ilə bağlı xəbərdarlıq: Diqqətli olun!
    11-07-2025, 09:35 | Xalasına gələn zənglərə görə qadının ərini bıçaqladı - QƏRAR
    11-07-2025, 09:33 | Pomidor biznesi qurmaq adı ilə 91,5 minlik dələduzluq etdi - QƏRAR
    11-07-2025, 09:31 | Neft ucuzlaşdı
    11-07-2025, 08:39 | Rusiyadan Azərbaycana daha bir qadağa
    11-07-2025, 08:36 | Bakı və İrəvanın sülh istəyi... - ABŞ
    11-07-2025, 08:33 | Rusiya Azərbaycandan bu məhsulu qadağan etdi, digər məhsulu satışa buraxmadı
    11-07-2025, 08:25 | PKK BU GÜN SİLAHI YERƏ QOYACAQ - Terrorsuz Türkiyə üçün kritik dönüş nöqtəsi
    10-07-2025, 21:56 | "Sabah" "Çelye"yə məğlub oldu
    10-07-2025, 20:18 | BEYNƏLXALQ UNİVERSİTET “SİNDROMU”... - Nazir Əmrullayev bu “kadrları” və belə universitetləri niyə “görmür”?
    10-07-2025, 20:17 | ZƏNGƏZUR DƏHLİZİ MASADADIR... - Politoloq Abu-Dabi görüşünün əsas nəticələrini AÇIQLADI
    10-07-2025, 18:46 | Niyaməddin Musayev illərdir küsülü olduğu Musadan danışdı
    10-07-2025, 18:43 | Neftlə bağlı mühüm gəlişmə: Qiymət belə olacaq!
    10-07-2025, 18:40 | Azərbaycanı avrokuboklarda təmsil edəcək klublar bəlli oldu
    10-07-2025, 14:30 | Azərbaycan Prezidentinin Ermənistan Baş naziri ilə görüşünün nəticəsi məlum olub
    10-07-2025, 14:22 | Əliyev-Paşinyan görüşünə Ermənistan vətəndaşlarından REAKSİYA
    10-07-2025, 14:19 | İlham Əliyevlə Nikol Paşinyan arasında görüş bitib - YENİLƏNİB
    10-07-2025, 09:57 | İqtisadiyyat və Humanitar Kollecdə yeni təyinatlar olub
    10-07-2025, 06:43 | Elşən İbrahimov Rusiyadan deportasiya olundu - YENİLƏNDİ
    10-07-2025, 06:40 | Ərdoğandan gözlənilməz qərar: Altun getdi, yerinə...
    10-07-2025, 06:38 | Dünya çempionatı: PSJ “Real”ı darmadağın etdi
    10-07-2025, 06:35 | Diabet xəstələrinin diqqətinə: Şəkəri salan ucuz vasitə
    10-07-2025, 06:14 | “Uşağa görə muştuluq aldılar, gecə yoldaşımın meyitini verdilər”
    10-07-2025, 05:42 | İlham Əliyevdən BƏƏ prezidentinə HƏDİYYƏ - FOTO
    10-07-2025, 05:39 | 1 avro 2 manat 50 qəpikdir? - RƏSMİ AÇIQLAMA
    10-07-2025, 05:37 | “Çərkəz soyqırımı” Rusiyanın 150 ildə sivilizasiyadan gizlətməyə çalışdığı dəhşətli faciədir” – Yusif Alıyev
    10-07-2025, 05:25 | Qarpızlara bu dərmanlar vurulur, xərçəngə yoluxma riski var - XƏBƏRDARLIQ
    10-07-2025, 05:12 | Ərli qadını sevdi, yeniyetmə qızı ilə cinsi əlaqədə oldu - Dəhşətli cinayətin TƏFƏRRÜATI
    10-07-2025, 01:03 | Klublararası dünya çempionatı: PSJ "Real Madrid"i darmadağın edərək finala çıxdı
    9-07-2025, 21:48 | Ağstafada DƏHŞƏTLİ QƏTL: Ər arvadını öldürdü...
    9-07-2025, 20:33 | Qəbələdəki Musiqi Festivalının tarixi elan olundu
    9-07-2025, 20:13 | Baş nazir mühüm qərar imzaladı
    9-07-2025, 20:03 | Artur Sərkisyan həbs edildi
    9-07-2025, 19:46 | Sabah Azərbaycan-Ermənistan arasında sülh müqaviləsi imzalanacaq? - AÇIQLAMA
    9-07-2025, 19:44 | DSX mayoruna hücum: Ramal Aslanov ifadə verdi
    9-07-2025, 19:42 | Sabah şimşək çaxacaq, dolu düşəcək
    9-07-2025, 19:40 | Marketlərdə pos-terminallar niyə işləmir? - Rəsmi açıqlama
    9-07-2025, 18:59 | Qazaxda aparılan abadlıq işləri - FOTOLARDA
    9-07-2025, 17:56 | SOCAR rəsmisinin qardaşı Mərkəzi Gömrük Hospitalında vəfat etdi – Həkim səhlənkarlığı?
    9-07-2025, 13:25 | İlham Əliyev sabah Paşinyanla görüşəcək
    Davamı
Ana səhifə Haqqımızda Bizimlə əlaqə
  • Copyright © 2014 Mediaxeberleri.az
    Təsisçi və baş redaktor: Ələddin Kəsəmənli
    Ünvan: Ağstafa rayonu, Qıraq Kəsəmən kəndi
    Bizimlə Əlaqə: +994 55 629 38 32, +994 50 247 08 99
    E-mail: mediaxeberleri.az@gmail.com
  • Created Web Media
    Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq
    keçidin qoyulması, saytımıza istinad mütləqdir.