ŞOK: Hər 3 saniyədə 1 adam öləcək
Türkiyədə 9 il əvvəl reseptsiz satışı qadağan edilən antibiotiklərdən hələ də şüursuz şəkildə istifadə edilir. Ən böyük risklərdən biri tərəvəz, meyvə və ət məhsullarını çirkləndirən antibiotik qalıqlarıdır. COVİD-19 dövründə yenidən antibiotiklərin istifadəsi ilə bağlı xəbərdarlıqlar davam edir. Son araşdırmalar dünyada 1,2 milyon insanın antibiotikə görə həyatını itirdiyini göstərsə də, Türkiyədə şüursuz antibiotik istehlakı davam edir. Mediaxeberleri.Az xəbər verir ki, Türk Mikrobiologiyası Bir Sağlamlıq İş Qrupunun qurucu sədri Dos.Cəmiyyət.Dr. Serap Süzük Yıldız mikroorqanizmlərin gündən-günə dərmanlara qarşı müqavimət göstərdiyini və mövcud variantların işə yaramadığını bildirib. “Antimikroblar təkcə insanlar üçün deyil, baytarlıq və kənd təsərrüfatı sektorlarında da geniş istifadə olunur. Heyvan və əkinçilikdə istifadə edilən dərmanların təsiriylə antimikrob müqaviməti də inkişaf edir. Antibiotiklərin şüursuz istifadəsi problem olaraq davam edir. Hər il təxminən 700 min insanın mikrob əleyhinə müqavimət səbəbiylə həyatını itirir”. Həkimin sözlərinə görə, müqavimət nisbəti bu sürətlə artmağa davam edərsə, 2050-ci ildə mikroblara qarşı müqavimət səbəbiylə hər il 10 milyon insanın öləcəyi təxmin edilir: “G20 Zirvəsinin yekun bəyannaməsində bu deyilib. Mikroblara qarşı müqavimət dünya üçün təhlükə yaradır. Bu qlobal miqyasda mövcuddur. İstehlak belə davam edərsə, 2050-ci ildə hər üç saniyədə bir nəfərin antibiotikə davamlılıq səbəbindən öləcəyi vurğulanıb. Türkiyə üçün ciddi risklər var”. Prof.Dr.Özpınar vurğulayıb ki, antibiotik müqavimətinin ən aşağı olduğu ölkələrin İslandiya, Hollandiya, Norveç və İsveçdir: “COVİD-19-dan əvvəl DNT əsaslı molekulyar üsullardan istifadə edərək apardığımız araşdırmada İstanbul və ətraflarından çoxlu süd, pendir, qırmızı ət, toyuq, balıq və tərəvəz nümunələri toplayıb analiz etdik. Biz çiy süd və toyuq ətinin 30, tərəvəzin 25, qırmızı ətin 19 və təzə pendir nümunələrinin 16 faizində antibiotikə davamlı mikroorqanizmlər aşkar etdik. Xüsusilə xırdabuynuzlu heyvanlara və mal-qaraya verilən antibiotiklər heyvanların nəcisi və sidiyi ilə ətrafa yayılaraq suyu və tərəvəzləri çirkləndirir. Beləliklə, antibiotiklərə davamlı mikroorqanizmlər insan orqanizminə asanlıqla keçir. Heyvanlarda antibiotiklərin həddindən artıq istifadəsinin də qarşısı alınmalıdır. Həkimlərin təyin etdiyi dərmanlar düzgün istifadə olunmalıdır”.