Mediaxeberleri.az
    
  • Şahin Qurban: "Ay Bata -Batdı"
    Şahin Qurban: "Ay Bata -Batdı"
  • 
  • Tacikistanda Azərbaycan Mədəniyyəti Günləri çərçivəsində qala konsert keçirilib
    Tacikistanda Azərbaycan Mədəniyyəti Günləri çərçivəsində qala konsert keçirilib
  • 
  • GENERAL MEHDİYEV - GÖMRÜKDƏN BİZNESƏ... - DGK-nın keçmiş şefi necə “uğurlu biznesmen” oldu? + VİDEO
    GENERAL MEHDİYEV - GÖMRÜKDƏN BİZNESƏ... - DGK-nın keçmiş şefi necə “uğurlu biznesmen” oldu? + VİDEO
  • 
  • Rüşvət alan 19 vəzifəli şəxsdən xəbər var
    Rüşvət alan 19 vəzifəli şəxsdən xəbər var
  • 
  • Azərbaycanda ilk: Tenderyard.com - Yeni internet platforma-marketpleys istifadəyə verildi
    Azərbaycanda ilk: Tenderyard.com - Yeni internet platforma-marketpleys istifadəyə verildi
  • 
  • “Mənə deyirdilər, özünü elə dartırsan ki...” -Aktyor Rəşad Səfərovla MÜSAHİBƏ
    “Mənə deyirdilər, özünü elə dartırsan ki...” -Aktyor Rəşad Səfərovla MÜSAHİBƏ
  • 
  • Bu il Məhərrəm ayı nə vaxt başlayır? – FOTO
    Bu il Məhərrəm ayı nə vaxt başlayır? – FOTO
  • 
  • Üçüncü zəvvar qrupu nə vaxt Həcc ziyarətinə yola düşür?
    Üçüncü zəvvar qrupu nə vaxt Həcc ziyarətinə yola düşür?
  • 
  • Cavid İsmayılzadənin əziz xatirəsinə: "Bircə sən qayıtmadın..."
    Cavid İsmayılzadənin əziz xatirəsinə: "Bircə sən qayıtmadın..."
  • 
  • LAÇINDAN VERİLƏCƏK SADƏ, LAKİN GÜCLÜ MESAJ! - Və ya strateji güc nümayişi
    LAÇINDAN VERİLƏCƏK SADƏ, LAKİN GÜCLÜ MESAJ! - Və ya strateji güc nümayişi
  • 
  • “YOLUMDAN SAPMAMIŞAM, “İSTİQLAL” ORDENİ VƏ YA BAŞQA MÜKAFAT GÖZLƏMİRƏM” - “Cəmiyyət get-gedə bataqlığa sürüklənir...”
    “YOLUMDAN SAPMAMIŞAM, “İSTİQLAL” ORDENİ VƏ YA BAŞQA MÜKAFAT GÖZLƏMİRƏM” - “Cəmiyyət get-gedə bataqlığa sürüklənir...”
  • 
  • Kapitulyasiya və NATO-nun dağılması - Rusiya təkcə 4 vilayətlə kifayətlənmir
    Kapitulyasiya və NATO-nun dağılması - Rusiya təkcə 4 vilayətlə kifayətlənmir
  • 
  • Ərdoğan: "Azərbaycan və Ermənistan arasında atılan addımları məmnuniyyətlə qarşılayırıq"
    Ərdoğan: "Azərbaycan və Ermənistan arasında atılan addımları məmnuniyyətlə qarşılayırıq"
  • 
  • Ermənistan Təhlükəsizlik Şurası: "İrəvan sülh sazişi imzalamaq üçün Bakı ilə məsləhətləşir"
    Ermənistan Təhlükəsizlik Şurası: "İrəvan sülh sazişi imzalamaq üçün Bakı ilə məsləhətləşir"
  • 
  • ŞƏRQ ƏDƏBİYYATINDA QURANİ-KƏRİMİN ÖNƏMİ
    ŞƏRQ ƏDƏBİYYATINDA QURANİ-KƏRİMİN ÖNƏMİ
  • 
  • Ağstafada qardaş qardaşın qanını tökdü
    Ağstafada qardaş qardaşın qanını tökdü
  • 
  • AZƏRBAYCAN XALQ CÜMHURİYYƏTİ İRSİNDƏN MÜASİRLİYƏ... - Heydər Əliyevin dövlətçilik ideologiyası
    AZƏRBAYCAN XALQ CÜMHURİYYƏTİ İRSİNDƏN MÜASİRLİYƏ... - Heydər Əliyevin dövlətçilik ideologiyası
  • 
  • Həyat yoldaşını döyərək öldürdü - BAKIDA
    Həyat yoldaşını döyərək öldürdü - BAKIDA
  • 
  • Bir-birimizə verdiyimiz mənəvi və siyasi dəstəyimiz haqq işimizi inamla həyata keçirməyimizə yol açır - RƏY
    Bir-birimizə verdiyimiz mənəvi və siyasi dəstəyimiz haqq işimizi inamla həyata keçirməyimizə yol açır - RƏY
  • 
  • Qazaxda şair Rayət Əlinin 65 illik yubileyi qeyd olunub - FOTO
    Qazaxda şair Rayət Əlinin 65 illik yubileyi qeyd olunub - FOTO
  • 
  • Ağstafada ailə FACİƏSİ:  Müəmmalı "8" rəqəmi
    Ağstafada ailə FACİƏSİ: Müəmmalı "8" rəqəmi

Son xəbərlər :
  • DTX Qaxda əməliyyat keçirib, icra başçısı, müavinləri və rayonun bir neçə vəzifəli şəxsi saxlanılıb
  • DTX əməliyyat keçirdi: İcra başçısı SAXLANILDI - FOTO
  • Prezident fərman imzaladı
  • Naxçıvanlılara VACİB XƏBƏR
  • Ali Məclis sədri Naxçıvan MR-in ali vəzifəli şəxsi sayılmayacaq
  • Dövlət başçısından daha bir FƏRMAN
  • FHN-in voleybol komandaları qızıl medal qazandı - Foto
  • Pensiya alanlara şad xəbər
  • Sabahın hava proqnozu açıqlandı
  • Müharibə veteranlarına verilən təqaüd niyə artırılmadı?
  • Rauf Quliyev həbs edildi
  • Ağstafada qəza olub, xəsarət alan var - FOTOLAR
  • Azərbaycanda ət bahalaşacaq? - İdxalı 10 % azalıb
  • 150 manata qatar bileti barədə rəsmi AÇIQLAMA - FOTO
  • Azərbaycanlı kişilər 4 arvad ala BİLƏCƏK – ŞƏRTLƏR
  • Adil Vəliyev neft borusu üzərində market tikdirdi
  • Prezident İlham Əliyev Türkiyədədir
  • Azərbaycanda gələn həftə Məhərrəm ayı başlayır
  • 10 nəfərin öldüyü sexlə bağlı yeni fakt
  • DİN-dən küçə ticarəti ilə məşğul olanlara müraciət!
  • Ana səhifə
  • İqtisadi xəbərlər və təhlil
  • Siyasi analitik yazılar
  • Ölkə
  • Bölgə
  • Mədəniyyət
  • Şou-biznes
  • Dünya
  • Kriminal
  • Din
  • İdman
  • Tarix
  • Müsahibə
  • Hadisə
  • Sosial
  • Problem
  • Gündəm
  • Korrupsiya
  • Foto reportaj
  • Video müsahibə

Rus dili itirə-itirə gedir, "Leninin üslubu" sıradan çıxır - MÜSAHİBƏ

  • Tarix: 8-02-2025, 10:53

Azərbaycanda Atatürk Mərkəzinin direktoru, akademik Nizami Cəfərov Teleqraf-ın suallarını cavablandırıb.

Mediaxeberleri.Az müsahibəni təqdim edir:

- Nizami müəllim, bu gün cəmiyyətimizdə rus dilinə münasibətlə bağlı fərqli yanaşmalar var. Azərbaycanda bu dilin işləkliyinə necə yanaşırsınız?

- Rus dili dünyanın inkişaf etmiş dillərindən biridir. Keçmiş sovet dövründəki nüfuzu xeyli məhdudlaşmış olsa da, yenə də elm, texnika və böyük ədəbiyyatın dili kimi mövcuddur. Azərbaycanda da orta yaşdan sonrakı, keçmiş sovet dövründə oxumuş nəsil rus dilini yaxşı bilir. Bu nəsil rus dili vasitəsi ilə dünya mədəniyyəti ilə tanış olmaq təcrübəsi qazanıb. Bu gün mövcud reallığa əsasən, ingilis dilinin nüfuzu sürətlə artır. Uzun illər Bakı Dövlət Universitetində işləyən müəllim kimi deyə bilərəm ki, müstəqilliyimizi bərpa etdikdən sonra çox az tələbə var ki, ingilis dilini elmi, bədii əsərləri başa düşmək səviyyəsində bilir. Bu çox az bir qrupu əhatə edir. Azərbaycanda rus bölməsində təhsil alanlar isə dili yaxşı bilməklə yanaşı, ədəbiyyatdan da kifayət qədər geniş istifadə edirlər.

- Ölkəmizdə rus dilli məktəblərin sayının çox olduğu deyilir və bunun gələcək üçün müəyyən təhdidlər yaradacağı iddia olunur. Rusdilli kadrların çox olması hansı təhdidlər yarada bilər?

- Keçmiş sovet dövrü və ondan bir az sonra rus bölməsində təhsil alan tələbələr Azərbaycan dilini yaxşı bilmir. Amma bu gün rus bölməsində təhsil alan uşaqların mütləq əksəriyyəti ana dili olan Azərbaycan dilini çox yaxşı bilirlər. Ona görə də ölkədə rus məktəblərinin sayının çox olmasının sovet dövrü və müstəqilliyimizin ilk illərindəki qədər təsirli deyil. Rus, ingilis bölməsində oxumasından asılı olmayaraq, gənclərimiz ana dilini yaxşı bilir. Müşahidələr göstərir ki, rus bölmələrində dərslər daha intizamla keçirilir. Dərsliklər, materiallar daha çoxdur.

- Cəmiyyətin rus dilinə münasibəti necədir? Rus dilini bilmək bir çox hallarda əlavə üstünlük kimi də izah olunur. Bu nədən qaynaqlanır?

- İstənilən bir şəxsin gələcəkdə mütəxəssis olması, normal iş tapması və normal həyat qurması üçün hələ də təsəvvürümüzdə rus dilinin müsbət təsir anlayışı güclüdür. Bu da təsadüfən ola bilməz. Çünki bu gün Azərbaycanın Rusiya ilə yanaşı, postsovet məkanı, türk dünyası ilə kommunikasiyasında rus dili mühüm rol oynayır. Həmçinin Özbəkistan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Tatarıstan, Başqırdıstan və digər türk regionlarında işləmək, əlaqələr qurmaq, elmi, mədəni münasibətlərə girəcək insanlarımıza rus dili lazımdır. Çünki sadaladığımız bu dillərin hamısını öyrənmək çox ciddi problem və çətinlik deməkdir. Amma rus dili vasitəsilə praktik olaraq bu əlaqələri qurmaq olur. Bu gün azərbaycanlılar iş prosesində və adi söhbətlərdə Türkiyə türkləri ilə cənubi azərbaycanlılarla, postsovet məkanında yaşayan türklər arasında biz təbii tərcüməçiyik. Türkiyə türkü ilə bir özbək, xüsusilə də qazax, qırğız, tatar bir məclisdə olduqda bir-birini başa düşmür. Amma Azərbaycan türkləri olaraq biz o əlaqəni, münasibəti yarada bilirik. Bu da bizim rus dilini bilməyimizlə bağlıdır.

- Ümumilikdə rus dilinin perspektivi ilə bağlı proqnozlar nədən ibarətdir?

- Sözsüz ki, rus dilinin perspektiv olaraq bundan sonra getdikcə güclənəcəyini güman etmirəm. Çünki bu daha çox Rusiyanın özünün vəziyyətindən, rus dilinin gələcək perspektivlərindən asılıdır. Bu gün rus dili, ingilis dili ilə çox ciddi rəqabət içərisindədir. İngilis dilinin gücü, miqyası, səviyyəsi bəllidir. İngilis dilini bizim indiki düşüncəmizlə heç bir təhlükə gözləmir. Amma rus dili əvvəlki dövrlə müqayisədə nüfuzunu itirə-itirə gedir.

- Dünyada rus dilinin nüfuzunu itirməsinə səbəb nədir?

- Bir vaxtlar dünyanın hər yerində rus dilinin böyük imkanları var idi. Az qala, dünyanın hər yerində rus məktəbləri, rus mütəxəssisləri fəaliyyət göstərirdi. Afrikadan başlamış Koreya, Viyetnam, Hindistana qədər gənclər Rusiyada təhsil alırdı. Amma rus dilinə vurulan zərbə, kommunizm, sosializm ideologiyasının iflası ilə bağlı oldu. Bu iflas Leninin dilini xeyli dərəcədə nüfuzdan saldı. Dəfələrlə Rusiyada rəsmi tədbirlərdə, Dövlət Dumasında rus dilinin vəziyyəti ilə bağlı müzakirələrdə iştirak etmişəm. O tədbirlərdə vurğulanıb ki, indi rus dilinin ciddi müdafiyəyə ehtiyacı var. Rus dilinin təkcə Leninin dili olmadığı göstərilməlidir. Bu həm də Tolstoyun, Puşkinin, Dostoyevskinin, böyük elmin dili olub. Ona görə də rus dili ciddi imtahan qarşısındadır.

- Sizcə, rus dilinin ana dilimizə təsir imkanları varmı? Varsa, bunu necə önləmək mümkündür?

- Rus dilinin Azərbaycan dilinə təsiri olduqca azdır. Çünki bu təsir Azərbaycan dilinin hüdudlarını, imkanlarını məhdudlaşdıracaq səviyyədə deyil. Əvvəllər belə bir təhdid var idi. Amma indi rus dilinin ana dilimizi hər hansı səviyyədə sıxışdırmaq imkanları yoxdur. Artıq Azərbaycanda rusca danışan ailələr çox azdır. Rusca ancaq elm, məktəb, tədrisdə danışmağa meyl göstərilir. Rusdilli məktəblərdə də Azərbaycan dili rus dili ilə rəqabətdədir.


Oxunub: 2 539
Xəbəri paylaş
  • Facebook
  • Twitter
  • Whatsapp
  • Telegram
Paylaş:

  • Reklam

  • Xəbər lenti

    Bu gün, 15:03 | DTX Qaxda əməliyyat keçirib, icra başçısı, müavinləri və rayonun bir neçə vəzifəli şəxsi saxlanılıb
    Bu gün, 14:31 | DTX əməliyyat keçirdi: İcra başçısı SAXLANILDI - FOTO
    Bu gün, 13:55 | Prezident fərman imzaladı
    Bu gün, 13:34 | Naxçıvanlılara VACİB XƏBƏR
    Bu gün, 13:32 | Ali Məclis sədri Naxçıvan MR-in ali vəzifəli şəxsi sayılmayacaq
    Bu gün, 13:30 | Dövlət başçısından daha bir FƏRMAN
    Bu gün, 13:17 | FHN-in voleybol komandaları qızıl medal qazandı - Foto
    Bu gün, 13:15 | Pensiya alanlara şad xəbər
    Bu gün, 13:13 | Sabahın hava proqnozu açıqlandı
    Bu gün, 12:18 | Müharibə veteranlarına verilən təqaüd niyə artırılmadı?
    Bu gün, 12:16 | Rauf Quliyev həbs edildi
    Dünən, 18:18 | Ağstafada qəza olub, xəsarət alan var - FOTOLAR
    Dünən, 16:03 | Azərbaycanda ət bahalaşacaq? - İdxalı 10 % azalıb
    Dünən, 16:00 | 150 manata qatar bileti barədə rəsmi AÇIQLAMA - FOTO
    Dünən, 15:54 | Azərbaycanlı kişilər 4 arvad ala BİLƏCƏK – ŞƏRTLƏR
    Dünən, 15:47 | Adil Vəliyev neft borusu üzərində market tikdirdi
    Dünən, 15:38 | Prezident İlham Əliyev Türkiyədədir
    18-06-2025, 18:56 | Azərbaycanda gələn həftə Məhərrəm ayı başlayır
    18-06-2025, 18:54 | 10 nəfərin öldüyü sexlə bağlı yeni fakt
    18-06-2025, 18:52 | DİN-dən küçə ticarəti ilə məşğul olanlara müraciət!
    18-06-2025, 17:01 | "Əlimyandı" adı ilə satışa çıxarılan problemli maşınlar - Uzaq durun
    18-06-2025, 16:59 | Kredit borcu olanların nəzərinə - Bunu mütləq bilməlisiniz
    18-06-2025, 16:57 | İlham Əliyev sabah Türkiyəyə gedəcək
    18-06-2025, 16:54 | Dəhşətli xəbər təsdiqləndi - İrandan radiasıya yayılır
    18-06-2025, 15:30 | İranlılar Ermənistan sərhədinə axışdı - Video
    18-06-2025, 15:27 | Biləsuvar xəstəxanasında yoxlama aparılır
    18-06-2025, 15:25 | "Mərcan" klinikasında daha bir ölüm - Prokurorluq araşdırmaya başladı - VİDEO
    18-06-2025, 14:47 | Məleykə Əsədova Xalq artistini "ifşa etdi": "Hamını aldadır"
    18-06-2025, 14:34 | Vaqif Abdullayevin “IDEA-dan başladı” adlı kitabı ÇAP OLUNDU
    18-06-2025, 08:55 | BMT-dən nüvə təhlükəsi ilə bağlı XƏBƏRDARLIQ
    18-06-2025, 08:50 | Bu gün hava necə olacaq? - PROQNOZ
    18-06-2025, 08:37 | Müavinət və təqaüdlərin artımlarının ödəniləcəyi tarix açıqlandı
    18-06-2025, 08:34 | "Maraqlıdır ki, Azərbaycan Dəmir Yolları belə ifrat yüksək qiyməti hansı təbəqə üçün müəyyən edib?"
    18-06-2025, 08:27 | Qazaxda kiçik toy məclisinin gecəsi QANLA BİTDİ - VİDEO
    18-06-2025, 08:22 | Bu gündən müəllimlərin sertifikatlaşdırılması imtahanları başlayır
    17-06-2025, 22:37 | Rusiyadan idxal olunan dondurulmuş toyuq dərisi məhsulunda uyğunsuzluq aşkarlanıb
    17-06-2025, 20:12 | Qazaxda növbəti qanvermə aksiyası keçirilib
    17-06-2025, 19:48 | İsrail Rusiyanın vasitəçiliyini rədd etdi
    17-06-2025, 19:23 | Bakıdan Təl-Əvivə mesaj: Buranı vurmayın!
    17-06-2025, 17:40 | Ağstafada “İnsan hüquqları aylığı” çərçivəsində “Sağlam və təhlükəsiz həyat hər kəsin hüququdur!” mövzusunda maarifləndirici tədbir keçirilib
    17-06-2025, 14:52 | Bakıdan Təl-Əvivə mesaj: Buranı vurmayın!
    17-06-2025, 12:52 | Azərbaycanda tanınmış vəkil vəfat etdi
    17-06-2025, 12:50 | Oğuz-Qəbələ-Bakı su kəmərində qəzanın səbəbi...
    17-06-2025, 12:47 | İran yeni raketlərlə İsrailə hücuma hazırlaşır - SEPAH
    17-06-2025, 07:49 | Rəqsanə Moskvadakı villasını göstərdi - VİDEO
    17-06-2025, 07:46 | Çin səfirliyi İsraildəki vətəndaşlarına ölkəni təcili tərk etməyi tövsiyə edib
    17-06-2025, 07:21 | Zaqatalada DƏHŞƏT: 5 yaşlı uşaq yük maşınının altında qaldı
    17-06-2025, 07:18 | İran təsdiqlədi: Televiziya binasının vurulması nəticəsində...
    17-06-2025, 07:17 | İran İsrailin hərbi hava bazasını vurdu
    16-06-2025, 21:50 | Qazaxda evə basqın - 3 nəfərə xəsarət yetirildi
    Davamı
Ana səhifə Haqqımızda Bizimlə əlaqə
  • Copyright © 2014 Mediaxeberleri.az
    Təsisçi və baş redaktor: Ələddin Kəsəmənli
    Ünvan: Ağstafa rayonu, Qıraq Kəsəmən kəndi
    Bizimlə Əlaqə: +994 55 629 38 32, +994 50 247 08 99
    E-mail: mediaxeberleri.az@gmail.com
  • Created Web Media
    Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq
    keçidin qoyulması, saytımıza istinad mütləqdir.