Azərbaycanda boşanmalar niyə artır? - MÜSAHİBƏ
Azərbaycan cəmiyyətini narahat edən məsələlərdən biri də son son illərdə boşanmaların sayının getdikcə artmasıdır. Son statistikalara görə boşanmalar nigah sayına yaxınlaşır. Boşanmaların səbəbinə gəlincə, müxtəlif səbəblər göstərilir. Ölkəmizdə ailə institututunun artıq sıradan çıxmasına dair həyəcan siqnalı da çalınır. Gənc hüquqşunaslar İctimai Birliyinin layihələr üzrə koordinatoru, “CDC Klinik”in icraçı direktoru Ümidə Kəngərli mövzu barədə Gununsesi.info-nun suallarını cavablandırıb. -Ölkəmizdə boşanmalar və buna əsas tutulan xəyanətlər haqqında danışmaq istərdim. Belə ki, münasibətlərdə həm qadın, həm kişi özlərinin sadəcə yaxşı xarakter və xüsusiyyətlərini sərgiləməklə yanaşı, bu xüsusiyyətləri və sevgini o qədər pik həddə göstərirlər ki, artıq bir müddətdən sonra münasibət evliliyə doğru getdikdə və evlilikdə bu sevgini görmədikdə hər iki tərəf bir-birindən uzaqlaşır. Evliliyə gedən yolda, hətta sevgililik və nişanlılıq müddətində insanlar bir-birilərinə özlərini düzgün şəkildə tanıtmırlar. Yəni o özü nə xüsusiyyətlərə malikdir yox, insanlar necə bəyənirsə və ya qarşı tərəf insan onu necə bəyənirsə, o xarakterlərini göstərməyə çalışırlar. Bunun da səbəbi düzgün böyüdülməməkdir və psixoloji cəhətdən düzgün yetişdirilməməkdir. -Düzgün yetişdirilməməyin səbəbləri nələrdir? Bu yöndə ailənin və ya dövlətin nə kimi vəzifələri mütləqdir? -Əslində bunun köklü şəkildə səbəbi bağça və məktəblərdə psixoloqların düzgün çalışmaması, öz öhdəliklərini yerinə yetirməməsidir. Baxın, məktəblərdə artıq yeniyetməlik dövründə olan uşaqların hansısa bir psixoloji seansadan keçmələri yoxdur və bu həqiqətən də mənfi cəhətlərdən biridir. Çünki məktəblərdə şagirdlərlə söhbət edə bilən normal, peşəkar psixoloqlara ehtiyac var. Baxın bu qədər xəyanətin, ölüm və cinayətlərin çox olduğu bir zamanda hər kəsin psixoloji cəhətdən travnmaları var və bunun da düzgün şəkildə həlli yolu düzgün mütəxəssislər tərəfindən müdaxilə olunmasıdır. Nəinki psixoloqlar, cəmiyyətdə olan hər kəsə insanlar fərd kimi yanaşmağı bacarmalıdır. – Bu maneələr boşanmaya təkandır, bəs boşanmaya gətirib çıxaran amillər hansılardır? -Azərbaycanda, ümumiyyətlə, Şərq ölkələrində daimi şəkildə iki insan arasında üçüncü şəxsin müdaxiləsi də durur. Bu qaynana və digər insan ola bilər. Hər iki tərəfdən – bu qadın və ya kişi tərəfdən ola bilər. Düşünün, hər hansı qərar verildikdə, artıq iki nəfərin deyil, üç və daha çox şəxslərin qərarı olur, bu təqdirdə artıq iki insan bir-birini tanıya bilmir. Bəzən cütlük arasında mübahisə düşür və bu zaman üçüncü, dördüncü şəxslərin mübahisəsi də başlayır. Bu zaman cütlüklər öz mübahisələrindən çox onlara gələn üçüncü şəxsin mübahisəsinə daha çox yönəlirlər. Bu artıq təəssüf ki, məcburi bir hala gəlib çıxır. -Bir peşəkar olaraq deyə bilərsinizmi, nə kimi addımlar təsiredici ola bilər? -Mənə elə gəlir ki, cütlüklər evləndiyi müddətdə necə onların xəstəlikləri məcburi olaraq yoxlanılır, insanların artıq xarici insititutların yaradılması və bu cütlüklərin bir-birinə uyğun olub-olmaması, onların ilk etap psixoloq dəstəyi alması, xarakterlərində mənfilərin müsbətə doğru çevrilməsi və daha sonra evliliyə doğru addım atılması lazımı bir şərt halını almalıdır. Təsiredici məqamlar çoxdur. –Statistikaya görə boşanmaların əsas səbəblərindən biri də ailədə yaşanan xəyanətlərdir. Əvvəllər təkcə kişilərin qol qoyduğu bu iş hazırda qadın xislətinə də köçürülə bilib. Bəs bunun səbəbləri nələrdir? – Təbii ki, xəyanət məsələlərində əsas səbəb yuxarıdakı hadisələr yaranandan sonra ailədə soyuqluğun olması, artıq maqaq dairələrinin fərqli olması və başqa-başqa insanlara maraq oyanması xəyanətə və boşanmalara səbəb olur. Çünki cütlüklər lazımı qədər bir-biriləri ilə zaman keçirmir, bir-birilərini anlamır, ünsiyyət azlığı və s. hallar yaşayır. Bəzən bu hallarla üzləşən qadın boşanıram deməyə qorxur. Qarşı tərəf isə ona nə sevgi, nə diqqət vermir, ona zaman ayırmır və ümumiyyətlə, onu diqqətdə saxlamır. Bütövlükdə qadının heç bir haqq-hüququ olmur ki, nəsə bir söz deyə bilsin. Bundan sonra qadın çəkilir, psixoloji travmalar yaşayır və başqa insana meyillənir və onunla münasibətə girir. Qarşı tərəf bunu bildikdən sonra nəinki boşanmaya, hətta cinayətə əl atır. Bu da cəmiyyətin faciəsidir. Aynur Turan Gununsesi.info