Rusiyanın arxiv sənədləri üzə çıxdı: Azərbaycan 1920-ci ildə Türkiyəyə bu qədər yardım edibmiş - FOTO » Mediaxeberleri.az

Rusiyanın arxiv sənədləri üzə çıxdı: Azərbaycan 1920-ci ildə Türkiyəyə bu qədər yardım edibmiş - FOTO

Tarix: 24-06-2024, 12:30

Rusiya xarici siyasət sənədləri və Baş Qərargah ATASE arxivləri üzə çıxmağa davam edir. Yeni sənədlərə görə, bolşeviklərin 1920-1922-ci illər arasında Türkiyə Böyük Millət Məclisi Hökumətinə göndərdikləri pulun miqdarı 10 milyon qızıl rubl təşkil edib. Azərbaycan hökumətinin göndərdiyi yardım isə 3 milyon 612 min qızıl rubl olub.

Mediaxeberleri.Az xəbər verir ki, sənədləri Rusiya Dövlət İctimai-Siyasi Tarix Arxivindən və Baş Qərargahın ATASE arxivindən çıxarılıb. Həmin sənədlərə görə, Rusiya Sovet Federativ Sosialist Respublikası hökuməti Moskva Dostluq Müqaviləsi imzalanmadan əvvəl Ankara hökumətinə silah və maliyyə yardımı göndərməyə başlayıb. Türkiyə Böyük Millət Məclisi hökuməti sovetlərə tonlarla kömür göndərib.

Trabzon Universitetinin Tarix kafedrasının müəllimi Nurettin Çakıcının üzə çıxardığı Rusiya arxiv sənədlərində 16 mart 1921-ci ildə imzalanan “Türkiyə-Sovet Rusiyası Dostluq və Qardaşlıq Müqaviləsi”ndən sonra Bəkir Sami bəy və Böyük Millət Məclisini təmsil edən nümayəndə heyətinin 8 milyon qızıl rubl, silah və 250 min tüfəng istəməsi, lakin sovet hökumətinin 5 milyon qızıl rubl verəcəyini bildirməsi əksini tapıb.

Arxivlərdə silah, sursat və maddi dəstək istəyənlər arasında Ənvər Paşanın da olduğuna dair mənbələr var.

Sənədlərdə Sovet Rusiyası tərəfindən Türkiyə Böyük Millət Məclisinə ilk silah və sursat göndərilməsinə 1920-ci ilin sentyabr ayının sonlarında başlanıldığı, ilk daşınmanın isə 4 nömrəli Rüsumat və “Qazal” yedək gəmisi ilə Tuapsedən Trabzona aparıldığına dair məlumatlar var. Hayrettin, Yıldız, Turqut və Şükran kimi mülki mühərriklərlə 1920-ci ilin 22 sentyabrından oktyabr ayının əvvəlinə qədər həyata keçirilən daşınmalarda 895 alman mauzeri, 810 qutu sursat və süngü oktyabrın 4-də Trabzona göndərilib. Atatürk Hava Limanına çatan Mebruke mühərriki ilə 858 tüfəng, 727 qutu sursat və 1108 qutu kilidi, 20 oktyabr 1920-ci ildə isə 564 Mauzer, 494 qutu döyüş sursatı və 586 ədəd sandıq taxtası Qazal yedək gəmisi ilə Tuapsedən Trabzona daşınıb.

Yeni arxiv sənədlərini araşdıran N.Çakıcı qeyd edib ki, ümumilikdə 5 milyon 400 min rubl Türkiyənin Moskvadakı səfirliyinin xərcləri və məhbusların daşınması üçün istifadə olunmaq üçün səfirliyə göndərilib.

Digər tərəfdən, ortaya çıxan arxiv sənədlərində Sovet Rusiyasının Türkiyədəki səfiri olmuş Sergey Petroviç Natsarenus mərkəzə göndərdiyi məktubda ehtiyaclarını təmin etmək üçün Türkiyədən taxıl məhsulları ala biləcəklərini bildirib.

Oxunub: 305

Xəbəri paylaş Paylaş:

Reklam
Xəbər lenti

Bu gün, 22:10 | Rusiya və Azərbaycanın aviaqəzanın kriminalistik ekspertizasına buraxılmayacaq - RƏSMİ
Bu gün, 22:06 | Həlak olanların nəşi Aktaudan Vətənə gətirildi
Bu gün, 22:04 | Təyyarəmizi vurandan sonra enməyə qoymayan kimdir?
Bu gün, 21:15 | Üç yaralı Bakıya gətirilməyəcək - Nazir müavini
Bu gün, 21:13 | Qəzada həlak olanların ailələrinə bu qədər ödəniləcək
Bu gün, 21:10 | Təyyarə qəzasında həlak olanların nəşi və yaralananlar BAKIYA GƏTİRİLDİ
Bu gün, 20:47 | Dəhşətli təyyarə qəzası belə baş verib - Karabayev DETALLARI AÇIQLADI
Bu gün, 19:39 | Ramiz Tatarov azadlığa çıxdı - VİDEO
Bu gün, 19:37 | Hökumənin rəfiqəsi: "Deyirdi, bir qocalmaqdan qorxuram, bir də yanıb ölməkdən" - VİDEO
Bu gün, 17:47 | “Köhnə düşmən” hərəkətə keçir – Türkiyə hərbi müdaxilə edə bilər
Bu gün, 17:44 | Azərbaycanın aviaqəzada xəsarət alan bir qrup vətəndaşı ölkəyə yola salınıb
Bu gün, 17:32 | Ağdamda tikilinin damında kişi meyiti tapıldı
Bu gün, 17:16 | Təyyarəmiz bu sistemlə vurulub
Bu gün, 17:05 | Dünya liderləri Prezident İlham Əliyevə başsağlığı verirlər
Bu gün, 16:50 | Təyyarəmizi Rusiya vurub - İstintaqın ilkin nəticələri açıqlandı
Bu gün, 16:40 | Qəzaya uğrayan təyyarədən sağ çıxan sərnişin anası ilə danışdı - CANLI
Bu gün, 16:09 | QARIN PİYLƏNMƏSİ NİYƏ TƏHLÜKƏLİDİR?
Bu gün, 16:06 | MƏKTƏBLİLƏR ARASINDA YAYILAN TƏHLÜKƏLİ VİRUS QONŞU ÖLKƏDƏ DƏ AŞKARLANIB
Bu gün, 16:03 | Avropa Şurasının mənzil-qərargahı qarşısındakı Azərbaycan bayrağı yarıya endirilib
Bu gün, 15:45 | Dünya liderləri Prezident İlham Əliyevə başsağlığı verirlər
Bu gün, 15:35 | Bu tiktokerlər də həbs edildi
Bu gün, 15:33 | NATO-dan təyyarə qəzası ilə bağlı - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 14:15 | "Bəzi meyitlər tanınmaz haldadır" - Aktaudakı Baş konsulluq
Bu gün, 14:06 | Pilotun bunu etməsi möcüzədir! – Şepard
Bu gün, 14:01 | Qəzada daha bir Azərbaycan vətəndaşı sağ qalıb - Kimliyi müəyyənləşdi
Bu gün, 13:56 | Təyyarəmizi dron vurub? - AZAL prezidentindən AÇIQLAMA
Bu gün, 13:54 | Sabah Bakıya yağış yağacaq
Bu gün, 12:23 | Pilotların səs yazısı yayıldı - “Təyyarəyə güclü zərbə dəydi”
Bu gün, 12:20 | Qazaxda dünən təyyarə qəzasında həlak olanların xatirəsi yad edilib
Bu gün, 12:20 | Ağstafada Aktauda təyyarə qəzasında həlak olanların xatirəsi yad edilib
Bu gün, 12:15 | AZAL təyyarəsindəki bu zədələrin səbəbi... - Dünya mediası
Bu gün, 12:13 | Azərbaycanda 2 sığorta agentinin lisenziyası ləğv edildi
Bu gün, 12:01 | Həlak olanların xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edildi
Bu gün, 11:48 | Natiq Sadiqovun “Shaurma №1” üzərindəki cinayətkar planı: aldatma və qeyri qanuni mənimsəmə.
Bu gün, 11:10 | "Hər şey yaxşı olacaq" deyən bələdçinin meyiti tapıldı
Bu gün, 11:07 | "Embraer": "AZAL-ın qəzaya uğrayan təyyarəsinin göyərtəsində defekt aşkar edilməyib"
Bu gün, 11:01 | Sağ qalan sərnişinlərdən 12-si bu gün ölkəyə gətirilir
Bu gün, 10:58 | 3 ölkə qəzanı birgə araşdıracaq
Bu gün, 10:47 | Qəzada həlak olan 29 yaşlı qız məşhur diş həkimi idi
Bu gün, 10:43 | Siyasi partiyalar təyyarə qəzası ilə əlaqədar bəyanat yaydılar
Bu gün, 10:37 | Qəzada həlak olan azərbaycanlıların ailələrinə MƏLUMAT VERİLİB
Bu gün, 10:34 | "Dostları çağırırdı ki, gəl, iş var, işləyək" - VİDEO
Bu gün, 10:27 | Deputat qəzaya düşən 15 balakənlinin ailəsilə təmasdadır - AÇIQLAMA
Bu gün, 10:23 | Bakıdakı şadlıq saraylarında toylar DAYANDIRILIB
Bu gün, 10:19 | Tiktoker qardaşlar da həbs olundu
Bu gün, 10:15 | "Azərpoçt" dolab və masa alır - 324 min xərclənəcək
Bu gün, 10:12 | Qazaxıstan Azərbaycan və Braziliya ilə birlikdə təyyarə qəzasını araşdıracaq
Bu gün, 10:08 | Qazaxıstanlı həkimdən təyyarə qəzasında yaralananların vəziyyəti barədə AÇIQLAMA
Bu gün, 10:06 | Matəmə görə paytaxtda yarıya qədər endirilən bayraqlar - FOTOREPORTAJ
Bu gün, 09:59 | Qusarlı bacı-qardaş da təyyarə qəzasında həlak olublar

Davamı

Rusiyanın arxiv sənədləri üzə çıxdı: Azərbaycan 1920-ci ildə Türkiyəyə bu qədər yardım edibmiş - FOTO

Reklam

Xəbər lenti