Mediaxeberleri.az
    
  • Əməkdar incəsənət xadimi vəfat etdi
    Əməkdar incəsənət xadimi vəfat etdi
  • 
  • Otuz illik karyerasını bitirən referi: "Azərbaycan güləş hakimliyinin gələcəyini çox yaxşı görürəm" - MÜSAHİBƏ
    Otuz illik karyerasını bitirən referi: "Azərbaycan güləş hakimliyinin gələcəyini çox yaxşı görürəm" - MÜSAHİBƏ
  • 
  • Rumıniyalı nazir: "Azərbaycan Mərkəzi və Cənub-Şərqi Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatında strateji tərəfdaşdır" – MÜSAHİBƏ
    Rumıniyalı nazir: "Azərbaycan Mərkəzi və Cənub-Şərqi Avropanın enerji təhlükəsizliyinin təminatında strateji tərəfdaşdır" – MÜSAHİBƏ
  • 
  • İLHAM ƏLİYEV VAŞİNQTONDA MÜSAHİBƏ VERİR - VİDEO
    İLHAM ƏLİYEV VAŞİNQTONDA MÜSAHİBƏ VERİR - VİDEO
  • 
  • Vidadi Babanlı doğulduğu Qazax rayonunda dəfn edildi
    Vidadi Babanlı doğulduğu Qazax rayonunda dəfn edildi
  • 
  • RUSİYA NİYƏ ZƏNGƏZUR DƏHLİZİNİN ƏLEYHİNƏDİR? – Kreml təkcə regiona siyasi təsirini itirməyəcək, həm də...
    RUSİYA NİYƏ ZƏNGƏZUR DƏHLİZİNİN ƏLEYHİNƏDİR? – Kreml təkcə regiona siyasi təsirini itirməyəcək, həm də...
  • 
  • Tarixdə NADİR ŞƏXSLƏRƏ təqdim olunan rəmzi açar: Trampın İlham Əliyevə mesajı nədir?
    Tarixdə NADİR ŞƏXSLƏRƏ təqdim olunan rəmzi açar: Trampın İlham Əliyevə mesajı nədir?
  • 
  • 27 min manata aldığı torpaq sahəsi Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən hasarlanıb
    27 min manata aldığı torpaq sahəsi Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi tərəfindən hasarlanıb
  • 
  • İlham Əliyevin "Şah" gedişi, mat qalan qonşular
    İlham Əliyevin "Şah" gedişi, mat qalan qonşular
  • 
  • “BİZ UDUZDUQ, SƏHV ETDİK, RUSİYA ÜÇÜN RÜSVAYÇILIQDIR...” – Putinin ideoloqu Vaşinqton görüşündən niyə məyus olub?
    “BİZ UDUZDUQ, SƏHV ETDİK, RUSİYA ÜÇÜN RÜSVAYÇILIQDIR...” – Putinin ideoloqu Vaşinqton görüşündən niyə məyus olub?
  • 
  • Yuxuda sağ insanı ölü görmək nə deməkdir?
    Yuxuda sağ insanı ölü görmək nə deməkdir?
  • 
  • İki qardaşdan 600 minlik dələduzluq - Pulları necə ələ keçiriblər?
    İki qardaşdan 600 minlik dələduzluq - Pulları necə ələ keçiriblər?
  • 
  • Tramp-Putin görüşü: Görüş necə yekunlaşdı? - TAM VİDEO
    Tramp-Putin görüşü: Görüş necə yekunlaşdı? - TAM VİDEO
  • 
  • Putinlə danışıqlar zamanı böyük irəliləyiş əldə etmək mümkün oldu - TRAMP
    Putinlə danışıqlar zamanı böyük irəliləyiş əldə etmək mümkün oldu - TRAMP
  • 
  • Vidadi Babanlı Qazaxda dəfn olunacaq
    Vidadi Babanlı Qazaxda dəfn olunacaq
  • 
  • Azərbaycan dövlət başçısı “The Goldman Sachs Group Inc.”in qlobal məsələlər üzrə prezidentini qəbul etdi - YENİLƏNDİ
    Azərbaycan dövlət başçısı “The Goldman Sachs Group Inc.”in qlobal məsələlər üzrə prezidentini qəbul etdi - YENİLƏNDİ
  • 
  • Ağstafada icra başçısının avqust ayı üzrə vətəndaşlarla keçirilən növbəti səyyar görüşü rayonun Qıraq Kəsəmən kəndində olub
    Ağstafada icra başçısının avqust ayı üzrə vətəndaşlarla keçirilən növbəti səyyar görüşü rayonun Qıraq Kəsəmən kəndində olub
  • 
  • “Mən şəxsən Rəqsanə və əri ilə görüşüb pulları vermişəm” - VİDEO
    “Mən şəxsən Rəqsanə və əri ilə görüşüb pulları vermişəm” - VİDEO
  • 
  • “Məktəbə müəllim təyin etdirəcəm” deyərək 9 minlik dələduzluq etdi - HÖKM
    “Məktəbə müəllim təyin etdirəcəm” deyərək 9 minlik dələduzluq etdi - HÖKM
  • 
  • “EU Reporter”: İlham Əliyev - Cənubi Qafqazda sülhün memarı
    “EU Reporter”: İlham Əliyev - Cənubi Qafqazda sülhün memarı
  • 
  • Direktor təyin edilmək istədi, 20 min manat ZİYANA DÜŞDÜ
    Direktor təyin edilmək istədi, 20 min manat ZİYANA DÜŞDÜ

Son xəbərlər :
  • İcra başçısının birinci müavini vəzifəsindən azad edildi
  • Dövlət qurumlarında çalışanlara ŞAD XƏBƏR
  • Saatlıq əməkhaqqı ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
  • Tələbə kreditləri bu şəxslərə verilməyəcək - RƏSMİ
  • Bakıda yanğın: zəhərlənən var
  • Ərəb Dövlətləri Liqası Fələstin məsələsini müzakirəyə çıxarıb
  • Ötən ay 23 aptekdə yoxlama keçirilib, 5-də nöqsan aşkarlanıb
  • Naiq Məmmədhəsənovun qızının da rəhbərlik etdiyi “Tovuz-Baltiya” şərab zavodu batır? – Borcu 700 min manatı ötüb / VİDEO
  • Kəlbəcər RİH kürd əsilli iş adamından imtina etdi: ONU QARABAĞA KİM GƏTİRİB? – İLGİNC FAKTLAR…
  • AAYDA-nin zəhəri və zərəri: büdcə talanından ekoloji fəlakətə…
  • "BAKI ÖZ MÖVQEYİNİ FORMALAŞDIRMAQ ÜZRƏDİR" - "Rusiyada anti-Azərbaycan ritorikası davam edərsə..."
  • Azərbaycanda əhali ildə nə qədər ət yeyir? - Rəsmi statistika açıqlandı
  • “Hazırkı şəraitdə ən doğru mövqe balanslı siyasət yürütməkdir” – Tofiq Zülfüqarov
  • Rusiya Olimpiya Komitəsinin rəhbəri Azərbaycanda keçiriləcək MDB Oyunlarına dəvət edildi
  • Pekində görüş niyə alınmadı? - Əliyevin Putinlə görüş şərti...
  • Azərbaycan nefti ucuzlaşdı
  • "Rusiya ilə Azərbaycanın iqtisadi əlaqələri çox yaxşı inkişaf edir" - Overçuk
  • Prezident Yusif Səmədoğlunun 90 illiyinin qeyd edilməsi ilə bağlı Sərəncam imzaladı
  • Bir ittihamın təfərrüatı: “Qanunsuz sahibkarlıq” və “Qaçaqmalçılıq” əməlinin hüquq tərəfi – FOTOLAR
  • Sabah Bakıda yağış yağacaq
  • Ana səhifə
  • İqtisadi xəbərlər və təhlil
  • Siyasi analitik yazılar
  • Ölkə
  • Bölgə
  • Mədəniyyət
  • Şou-biznes
  • Dünya
  • Kriminal
  • Din
  • İdman
  • Tarix
  • Müsahibə
  • Hadisə
  • Sosial
  • Problem
  • Gündəm
  • Korrupsiya
  • Foto reportaj
  • Video müsahibə

KÜTLƏVİ REPETİTORLUQ TƏHSİLİ ÇÖKDÜRÜR - Ölkənin təhsil büdcəsini acımadan talayırlar

  • Tarix: 10-02-2025, 19:37

Dosent İlham Əhmədov

Repetitorluq fəaliyyəti ölkəmizdə artıq xeyli vaxtdır ki, kütləvi hal alıb. Buna paralel təhsil də deyə bilərik. Amma repetitorluq hamımızın gördüyümüz kimi, məktəbin pedaqoji mühitini, pedaqoji prosesi, şagird-müəllim, məktəb-valideyn münasibətlərini pis hala gətirib. Nəticədə, məktəbdə təlim-tərbiyə prosesi pozulub.

Bu gün məktəbin fəaliyyəti o dərəcədə sönüb ki, hətta kütləvi repetitorluq da universitetlərə qəbul imtahanlarında keçid balının azalma tendensiyasının qarşısını ala bilmir. Bu gün attestat almağa layiq olmayan məktəblilər kütləvi şəkildə universitetlərə qəbul edilirlər. Qəbul imtahanında 30 % bal yığan məktəbli, 3 aydan sonra 5 fəndən vediyi imtahandan 51% bal necə yığa bilər? Deməli, məktəbdə tədris mühitinin pozulması, ali məktəbin də işini iflic edir.

1 il əvvəl SDU-də imtahanlarda bir az ciddilik olmuşdu, 60% tələbə imtahanlarda kəsildi. Deməli, ciddilik artsa, bu hal digər universitetlərdə də təkrarlana bilər. Məktəbdə tədris prosesini gec də olsa (30 ildən sonra), nəhayət ki, bərpa etmək lazımdır. Əks halda, heç vaxt təhsil düzəlməyəcək.

Məktəbdə tədrisin pozulması, təbii ki, repetitorluğun kütləviliyi ilə əlaqədardır. Repetitorluq fəaliyyəti bəzi müəllimləri pedaqoji fəaliyyətdən çıxardıb, artıq onlar fərdi sahibkar, kommersant olublar. Onlarda pedaqoji təfəkkürdən çox biznes təfəkkür inkişaf edib.

Əgər müəllim, məktəbdəki işindən azad olub repetitorluq edirsə, burda heç bir qəbahət yoxdur. Amma çox vaxt biz əksini görürük. Müəllimlər sinifdə dərs keçməyə həvəsli deyillər (əgər uşaqlar dərsə gəlsələr belə), amma fərdi dərslərdə çox aktivdirlər. 

Onu da qeyd edək ki, son 30 il ərzində repetitorluq fəaliyyəti olmasaydı, müəllimlər çox çətin maddi durumda olacaqdılar. Amma bu repetitorluğun ölkədə kütləvi hal alması üçün əsas ola bilməz. Digər ölkələrdə olduğu kimi, bizdə də müəllimlər elə maaş almalıdır ki, repetitorluğa heç bir ehtiyacları olmasın. Repetitorluq müəllimə xeyli əlavə yükdür, yaşa dolduqca ikiqat enerji sərf edərək işləmək müəllimin səhhətini də korlayır, amma başqa yolu da yoxdur. 

Müəllimin normal maaşı olsa, əminəm ki, bir çox müəllimlər repetitorluqdan imtina edərlər, daha yaradıcı işlərlə məşğul olarlar. Faciə budur ki, alimlərimizin də çoxu son 30 ildir ki, repetitorluqla məşğul olur. Alimin repetitorluğu onun özünün faciəsi, elmimizin və ölkənin də çox ciddi problemidir. Əslində, elmimizin tənəzzülü də müəyyən qədər repetitorluqla əlaqəlidir.

Bu gün bəzi repetitorları şagirdin təlimindən çox öz mənfəəti, təlimin keyfiyyətindən çox, şagirdlərin kəmiyyəti maraqlandırır. Təbii ki, müəllimin bu hala düşməsi ürək ağrıdır.

Repetitorluq kütləviləşəndə artıq bir çox məktəb direktorları bu proseslərədə əsas “menecer”lərdən birinə çevrilirlər. Bir çox məktəb direktoru dövlət obyektlərini icarəyə verən bir kommersant olur. Belə məktəb direktorları (onların sayı heç də az deyil) məktəbdə pis davamiyyətə nəyinsə müqabilində göz yumur, şagirdlərə saxta qiymətlərin yazılmasında təşkilatçılıq edir, keçilməyən dərslərə görə saatların yazılmasında, bu saatlara görə ayrılan maaşların “verilməsi”ndə qanunsuzluqlara da yol verirlər.

Repetitorluq sahəsindəki bir illik dövriyyə (kölgə iqtisadiyyatının bir sferası olaraq) 1 miliyard manatdan çoxdur. Ona görə də, təhsil məmurları repetitorluğa qarşı nəinki mübarizə aparmır, hətta onu 30 ildir ki, dəstəkləyir, onun inkişafında maraqlı olurlar.

Beləliklə, bir çox məktəblərin idarəedilməsi kommersiya və korrupsiyanın simbiozu olur. Bu səbəblərdən məktəb direktoru olmaq istəyənlərin sayı da dəfələrlə artıb, bu sahədə güclü rəqabət yaranıb. Bu post uğrunda son illər çox gərgin mübarizə gedir. Dəfələrlə mətbuatda qeyd edilib ki, direktor və ya təhsil məmuru olmaq istəyənlər müəyyən əlaqələr yaratmağa cəhdlər edib və bəzən də onlar dələduzlar tərəfindən aldanıblar.

Bəzi məktəb direktorları təhsil müəssisəsinin ağsaqqalı, yol göstərəni yox, baş kommersantı olurlar. Beləliklə, maarif şöbəsi, bütünlükdə təhsil sistemi-aşağıdan üzü yuxarıya doğru kommersiya sisteminə, kommersiya piramidasına çevrilir. Nəticədə, bəzi təhsil məmurları da peşəkar “ kommersant” olmuş, təhsilə müqəddəs fəaliyyət sahəsi kimi yox, böyük bir biznes şəbəkə kimi yanaşırlar. Onlar, əsasən, təhsilin inkişafı haqda yox, təhsildə yeni korrupsiya mexanizmləri yaratmaq barədə düşünürlər.

Kommersant düşüncəli təhsil məmuru (belələri əsasən pedaqoq yox, təhsil sisteminə kənardan, əsasən də biznesdən gələnlər olur) pul naminə tədrisin keyfiyyətini bilərəkdən zəiflədir, özləri çoxsaylı kurslar yaradır, onu şəbəkələndirir, şagirdləri ora yönləndirirlər. Bu prosesdə məqsədli şəkildə keyfiyyətsiz dərsliklərin və tədris materiallarının yaradılması, müəllimlər üçün mənasız təlimlərin keçirilməsi, əhəmiyyətsiz layihələr və qrantların verilməsi də müşahidə edilir.

Bir çox hallarda təhsil kommersantları ölkənin təhsil büdcəsini acımadan talayır, dağıdırlar. Ona görə də, 5 qat artan təhsil büdcəsi təhsilin inkişafına heç nə verə bilmir. 20 ildir ki, neft kapitalı insan kapitalına çevrilə bilmir. Artıq neft də tükənir, amma insan kapitalı hələ də yaranmayıb.

Artıq 20 ildir ki, qlobal təhsil reytinqlərində ölkə təhsili son yerlərdədir. Bu təhsil sistemi ölkə rəhbərliyinin təhsil sistemindən olan gözləntilərini də təmin edə bilməz. Belə idarə edilən təhsil sistemi savadlı, kreativ düşüncəli, tərbiyəli vətəndaş, müasir insan kapitalı yetişdirə bilməz. Belə təhsillə bilik iqtisadiyyatı qurmaq da mümkün deyil.

Amma təhsil məmurları hər vəchlə səriştəsizlik və uğursuzluqlardan diqqəti yayındırmaq istəyirlər. Onlar əsl günahkarlardan, qüsurlu idarəetmədən diqqəti yayındırmaq üçün müəllimləri hədəf seçiblər. Məlum olur ki, bəzi zəif müəlimlər təhsildəki bütün problemlərin səbəbi imiş. Amma azsaylı belə müəllimlər də bu təhsil sisteminin yetişdirməsidir, onların heç biri xaricdə təhsil almayıb, ya da xaricdən saxta diplom gətirməyib. Bu yolla müəllimləri gözdən salmaq, diqqəti çökən təhsil sistemindən yayındırmağa cəhdlər aydın görünür.

Bizim təhsil sistemi artıq 30 ildir ki, bu labirintin içində itib. Amma bu 30 ildə itmiş “təhsil sistemi”ndən faydalananlar da az olmadı. (Paralel.az )


Oxunub: 383
Xəbəri paylaş
  • Facebook
  • Twitter
  • Whatsapp
  • Telegram
Paylaş:

  • Reklam

  • Xəbər lenti

    Bu gün, 17:19 | İcra başçısının birinci müavini vəzifəsindən azad edildi
    Bu gün, 17:15 | Dövlət qurumlarında çalışanlara ŞAD XƏBƏR
    Bu gün, 17:14 | Saatlıq əməkhaqqı ilə bağlı RƏSMİ AÇIQLAMA
    Bu gün, 17:12 | Tələbə kreditləri bu şəxslərə verilməyəcək - RƏSMİ
    Bu gün, 17:10 | Bakıda yanğın: zəhərlənən var
    Bu gün, 14:26 | Ərəb Dövlətləri Liqası Fələstin məsələsini müzakirəyə çıxarıb
    Bu gün, 14:24 | Ötən ay 23 aptekdə yoxlama keçirilib, 5-də nöqsan aşkarlanıb
    Bu gün, 14:15 | Naiq Məmmədhəsənovun qızının da rəhbərlik etdiyi “Tovuz-Baltiya” şərab zavodu batır? – Borcu 700 min manatı ötüb / VİDEO
    Bu gün, 14:11 | Kəlbəcər RİH kürd əsilli iş adamından imtina etdi: ONU QARABAĞA KİM GƏTİRİB? – İLGİNC FAKTLAR…
    Bu gün, 14:09 | AAYDA-nin zəhəri və zərəri: büdcə talanından ekoloji fəlakətə…
    Bu gün, 14:06 | "BAKI ÖZ MÖVQEYİNİ FORMALAŞDIRMAQ ÜZRƏDİR" - "Rusiyada anti-Azərbaycan ritorikası davam edərsə..."
    Bu gün, 14:03 | Azərbaycanda əhali ildə nə qədər ət yeyir? - Rəsmi statistika açıqlandı
    Bu gün, 13:58 | “Hazırkı şəraitdə ən doğru mövqe balanslı siyasət yürütməkdir” – Tofiq Zülfüqarov
    Bu gün, 13:53 | Rusiya Olimpiya Komitəsinin rəhbəri Azərbaycanda keçiriləcək MDB Oyunlarına dəvət edildi
    Bu gün, 13:45 | Pekində görüş niyə alınmadı? - Əliyevin Putinlə görüş şərti...
    Bu gün, 13:28 | Azərbaycan nefti ucuzlaşdı
    Bu gün, 13:20 | "Rusiya ilə Azərbaycanın iqtisadi əlaqələri çox yaxşı inkişaf edir" - Overçuk
    Bu gün, 13:09 | Prezident Yusif Səmədoğlunun 90 illiyinin qeyd edilməsi ilə bağlı Sərəncam imzaladı
    Bu gün, 13:01 | Bir ittihamın təfərrüatı: “Qanunsuz sahibkarlıq” və “Qaçaqmalçılıq” əməlinin hüquq tərəfi – FOTOLAR
    Bu gün, 12:57 | Sabah Bakıda yağış yağacaq
    Bu gün, 12:09 | İçməli su bazarında dövr edən pullar: Zirzəmilərdə doldurulan suları necə müəyyən etmək olar? - ARAŞDIRMA
    Bu gün, 12:07 | Kolleclərə qeydiyyatın tarixi açıqlandı
    Bu gün, 11:35 | Kondisionerdən yanlış istifadə bu xəstəliklərə səbəb ola bilər
    Bu gün, 11:32 | Kartdan-karta əməliyyatlarla bağlı nəzarət sərtləşdirildi
    Bu gün, 11:11 | Bağırsaqlarınıza zərər verən qidalar hansılardır? - Mətbəxinizdən mütləq çıxarın
    Bu gün, 11:08 | Pomidor yeyən xəstəlikləri unudur - Faydaları saymaqla bitmir
    Bu gün, 10:03 | “Deyir ki, ruhun mənə bağlıdır” - Bıçaqla Hüseynin evinə hücum etdi - VİDEO
    Bu gün, 09:46 | Azərbaycan, ŞƏT və regional təhlükəsizlik
    Bu gün, 09:39 | Putin bu ölkələrdən yardım almaq üçün yalvarır - Britaniya
    Bu gün, 09:36 | DÇ-2026 seçmə mərhələsinə start verilir: Gürcüstan millisi Türkiyə seçməsi ilə üz-üzə
    Bu gün, 09:29 | Diyetoloqlar xəbərdarlıq edir: Arıqlayarkən bu qidalardan uzaq durun
    Bu gün, 07:59 | Adı qalmaqalda hallanan 201 nömrəli məktəbdə üç müəllim işdən çıxarıldı - VİDEO
    Bu gün, 07:57 | Gizli mədəndə 100 tondan çox qızıl tapıldı
    Dünən, 22:53 | Azərbaycanın 19 yaşadək futbolçulardan ibarət millisi İslandiya ilə görüşdə qələbəyə sevindi
    Dünən, 22:47 | Leysan olacaq, çaylardan sel keçəcək - XƏBƏRDARLIQ
    Dünən, 22:33 | Cəbrayıl Mirzai - 75
    Dünən, 22:16 | Seymur Orucov növbəti dəfə rayon ağsaqqalları ilə görüş keçirib
    Dünən, 21:11 | Putin Azərbaycanla münasibətlərdən danışdı - "Prezident Əliyevlə salamlaşdıq..." + VİDEO (Yenilənib)
    Dünən, 20:40 | Bu halda işsizlikdən sığorta ödənişi ala bilərsiniz...
    Dünən, 20:38 | Sərhədi qanunsuz keçməyə çalışan azərbaycanlılar saxlanıldı
    Dünən, 19:12 | Qaraqaşlı kəndinin sakinləri: "Qazsız evlərdə qalmışıq" - VİDEO
    Dünən, 19:06 | Gürcü politoloq: "Ermənistanın Şanxay Əməkdaşlıq Təşkilatı ilə əlaqələri Azərbaycansız mümkün deyil"
    Dünən, 19:03 | Nazirlik: Özəl sektorda yoxlamalar yalnız müraciət və mediada yayılan məlumatlar əsasında aparılır
    Dünən, 18:32 | "Qazaxlı Alik"in oğlu Fuad Muradovla birgə ittiham olunan şəxsin cəzası azaldılıb
    Dünən, 16:48 | Azərbaycan radiosunun binası söküləcək
    Dünən, 16:46 | Qurbanov onu niyə siyahıya salmadı? – Rəsmi
    Dünən, 16:39 | Azərbaycana qrip əleyhinə peyvəndlər gətirilir
    Dünən, 16:36 | Yağış yağacaq, şimşək çaxacaq – Xəbərdarlıq
    Dünən, 15:20 | “Qarayev Residence” yaşayış binalarını məhkəmə qərarı olmadan söküb? – “Heç kəsin əmlakına təminat yoxdur”
    Dünən, 15:18 | Azərbaycan bu ölkədə səfirlik təsis edəcək
    Davamı
Ana səhifə Haqqımızda Bizimlə əlaqə
  • Copyright © 2014 Mediaxeberleri.az
    Təsisçi və baş redaktor: Ələddin Kəsəmənli
    Ünvan: Ağstafa rayonu, Qıraq Kəsəmən kəndi
    Bizimlə Əlaqə: +994 55 629 38 32, +994 50 247 08 99
    E-mail: mediaxeberleri.az@gmail.com
  • Created Web Media
    Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq
    keçidin qoyulması, saytımıza istinad mütləqdir.