Mediaxeberleri.az
    
  • Azərbaycan dövlət başçısı “The Goldman Sachs Group Inc.”in qlobal məsələlər üzrə prezidentini qəbul etdi - YENİLƏNDİ
    Azərbaycan dövlət başçısı “The Goldman Sachs Group Inc.”in qlobal məsələlər üzrə prezidentini qəbul etdi - YENİLƏNDİ
  • 
  • Ağstafada icra başçısının avqust ayı üzrə vətəndaşlarla keçirilən növbəti səyyar görüşü rayonun Qıraq Kəsəmən kəndində olub
    Ağstafada icra başçısının avqust ayı üzrə vətəndaşlarla keçirilən növbəti səyyar görüşü rayonun Qıraq Kəsəmən kəndində olub
  • 
  • “Mən şəxsən Rəqsanə və əri ilə görüşüb pulları vermişəm” - VİDEO
    “Mən şəxsən Rəqsanə və əri ilə görüşüb pulları vermişəm” - VİDEO
  • 
  • “Məktəbə müəllim təyin etdirəcəm” deyərək 9 minlik dələduzluq etdi - HÖKM
    “Məktəbə müəllim təyin etdirəcəm” deyərək 9 minlik dələduzluq etdi - HÖKM
  • 
  • “EU Reporter”: İlham Əliyev - Cənubi Qafqazda sülhün memarı
    “EU Reporter”: İlham Əliyev - Cənubi Qafqazda sülhün memarı
  • 
  • Direktor təyin edilmək istədi, 20 min manat ZİYANA DÜŞDÜ
    Direktor təyin edilmək istədi, 20 min manat ZİYANA DÜŞDÜ
  • 
  • Neftçala və Tovuzda yaşıllıqlara 28 min manatlıq ziyan vuruldu
    Neftçala və Tovuzda yaşıllıqlara 28 min manatlıq ziyan vuruldu
  • 
  • Ağstafa rayonunda səyyar qəbullar davam etdirilir
    Ağstafa rayonunda səyyar qəbullar davam etdirilir
  • 
  • Azərbaycanda Xalq artisti 2 dəfə insult keçirdi, qolu sındı - FOTO
    Azərbaycanda Xalq artisti 2 dəfə insult keçirdi, qolu sındı - FOTO
  • 
  • "Muğam" müsabiqəsində qalmaqal - Diplomu qəbul etmədi
    "Muğam" müsabiqəsində qalmaqal - Diplomu qəbul etmədi
  • 
  • “BİZİM HÖKUMƏT YALNIZ “ZƏNGLƏR” OLANDA HƏRƏKƏTƏ GƏLİR” – “Gömrük Komitəsi, AQTA kimi qurumlar ləğv olunmalıdır”
    “BİZİM HÖKUMƏT YALNIZ “ZƏNGLƏR” OLANDA HƏRƏKƏTƏ GƏLİR” – “Gömrük Komitəsi, AQTA kimi qurumlar ləğv olunmalıdır”
  • 
  • Göyüzü kimi sirli... - Məti OSMANOĞLU
    Göyüzü kimi sirli... - Məti OSMANOĞLU
  • 
  • PREZİDENTDƏN MOSKVAYA SƏRT MESAJ - "Bizə qarşı təcavüz əlamətlərinə dözməyəcəyik"
    PREZİDENTDƏN MOSKVAYA SƏRT MESAJ - "Bizə qarşı təcavüz əlamətlərinə dözməyəcəyik"
  • 
  • “RUSİYADA AZƏRBAYCANLILARA QARŞI SƏBƏBSİZ HÜCUMLAR BAŞLADI... BU, NƏ MÜNASİBƏTDİR?” – Prezdentin SENSASİYALI MÜSAHİBƏSİ + VİDEO
    “RUSİYADA AZƏRBAYCANLILARA QARŞI SƏBƏBSİZ HÜCUMLAR BAŞLADI... BU, NƏ MÜNASİBƏTDİR?” – Prezdentin SENSASİYALI MÜSAHİBƏSİ + VİDEO
  • 
  • Cənab prezident də çoxdandır bunu gözləyirdi - Qurban Qurbanov
    Cənab prezident də çoxdandır bunu gözləyirdi - Qurban Qurbanov
  • 
  • 87 yaşlı türkiyəli qadın cəmi altı aya Quran tilavətini mənimsəyib
    87 yaşlı türkiyəli qadın cəmi altı aya Quran tilavətini mənimsəyib
  • 
  • Azərbaycana qarşı təcavüzkar müharibənin Ermənistan tərəfindən aparıldığı bir daha təsdiqlənib - MƏHKƏMƏ
    Azərbaycana qarşı təcavüzkar müharibənin Ermənistan tərəfindən aparıldığı bir daha təsdiqlənib - MƏHKƏMƏ
  • 
  • Keçmiş bələdiyyə sədri örüş sahələrini satıb
    Keçmiş bələdiyyə sədri örüş sahələrini satıb
  • 
  • 40 nəfərin 35 min manatını mənimsədi - Foto
    40 nəfərin 35 min manatını mənimsədi - Foto
  • 
  • Rüşvət alan rəis azadlığa buraxıldı
    Rüşvət alan rəis azadlığa buraxıldı
  • 
  • Fransaya səs salan azərbaycanlı musiqiçi işin çətinliklərindən danışdı
    Fransaya səs salan azərbaycanlı musiqiçi işin çətinliklərindən danışdı

Son xəbərlər :
  • Rusiya, Fransa və ABŞ-ın Qarabağla bağlı planı ÜZƏ ÇIXDI: Kremlin "artsax" hədəfi...
  • Yeni dərs ili, köhnə problemlər: Məktəb təmiri üçün valideynlərdən pul yığılır?
  • 2-ci liqada oyunların vaxtı açıqlandı: “Ağstafa Gəncləri” – “Xankəndi” ilə qarşılaşacaq
  • NAZİRİN TƏNQİDİ VƏ VƏTƏNDAŞLARIN “QANUNSUZ DİPLOM FƏRASƏTİ” – Əmrullayev diplomların tanınması barədə danışarkən nəyi “unudub”?
  • Qohum evliliyi istəyənlərə kəbin kəsilir? - Din xadimlərindən CAVAB
  • Bakıda gənc qadın zibilə görə qonşusunun qolunu qırdı
  • Övladını yaxın qohumla evləndirmək üçün valideynlikdən imtina etməyi düşünənlər var
  • KREML DİASPORA BAŞÇILARIMIZDAN NƏ İSTƏYİR? – “Pul toplamağıma imkan vermirlər...”
  • ÇİN AVTOMOBİLLƏRİ: HANSI PROBLEMLƏRİ VAR? - Alıcılar nələrə diqqət etməlidirlər? + QİYMƏTLƏR
  • "“Qarabağ”ın “Benfica” zəfərinin arxasındakı beyin: Qurban Qurbanov!” - CL-in rəsmi səhifəsində PAYLAŞIM
  • General öldüyü üçün ona hökm oxunmadı...
  • Məktəb çantası seçimində valideynlərə vacib tövsiyələr
  • Keçiddən keçməyən piyadaları maşın vurdu - Anbaan video
  • Bəxtiyar Həsənovun Rusiya vətəndaşlığı ləğv olundu
  • Şərab Festivalının keçirilməsini tənqid edənlərə DEPUTATDAN CAVAB: “Azərbaycan şəriət qanunları ilə idarə olunmur”
  • Bakıda orta aylıq əməkhaqqı 1 370 manatı ötüb
  • Bu içkiləri qaynar içməyin: Xərçəng riskini artırır
  • Bu institutun adı dəyişdi - QƏRAR
  • Banqladeş ordusunun generalı Azərbaycanda - Video
  • Yağış yağacaq, dolu düşəcək
  • Ana səhifə
  • İqtisadi xəbərlər və təhlil
  • Siyasi analitik yazılar
  • Ölkə
  • Bölgə
  • Mədəniyyət
  • Şou-biznes
  • Dünya
  • Kriminal
  • Din
  • İdman
  • Tarix
  • Müsahibə
  • Hadisə
  • Sosial
  • Problem
  • Gündəm
  • Korrupsiya
  • Foto reportaj
  • Video müsahibə

KÜTLƏVİ REPETİTORLUQ TƏHSİLİ ÇÖKDÜRÜR - Ölkənin təhsil büdcəsini acımadan talayırlar

  • Tarix: 10-02-2025, 19:37

Dosent İlham Əhmədov

Repetitorluq fəaliyyəti ölkəmizdə artıq xeyli vaxtdır ki, kütləvi hal alıb. Buna paralel təhsil də deyə bilərik. Amma repetitorluq hamımızın gördüyümüz kimi, məktəbin pedaqoji mühitini, pedaqoji prosesi, şagird-müəllim, məktəb-valideyn münasibətlərini pis hala gətirib. Nəticədə, məktəbdə təlim-tərbiyə prosesi pozulub.

Bu gün məktəbin fəaliyyəti o dərəcədə sönüb ki, hətta kütləvi repetitorluq da universitetlərə qəbul imtahanlarında keçid balının azalma tendensiyasının qarşısını ala bilmir. Bu gün attestat almağa layiq olmayan məktəblilər kütləvi şəkildə universitetlərə qəbul edilirlər. Qəbul imtahanında 30 % bal yığan məktəbli, 3 aydan sonra 5 fəndən vediyi imtahandan 51% bal necə yığa bilər? Deməli, məktəbdə tədris mühitinin pozulması, ali məktəbin də işini iflic edir.

1 il əvvəl SDU-də imtahanlarda bir az ciddilik olmuşdu, 60% tələbə imtahanlarda kəsildi. Deməli, ciddilik artsa, bu hal digər universitetlərdə də təkrarlana bilər. Məktəbdə tədris prosesini gec də olsa (30 ildən sonra), nəhayət ki, bərpa etmək lazımdır. Əks halda, heç vaxt təhsil düzəlməyəcək.

Məktəbdə tədrisin pozulması, təbii ki, repetitorluğun kütləviliyi ilə əlaqədardır. Repetitorluq fəaliyyəti bəzi müəllimləri pedaqoji fəaliyyətdən çıxardıb, artıq onlar fərdi sahibkar, kommersant olublar. Onlarda pedaqoji təfəkkürdən çox biznes təfəkkür inkişaf edib.

Əgər müəllim, məktəbdəki işindən azad olub repetitorluq edirsə, burda heç bir qəbahət yoxdur. Amma çox vaxt biz əksini görürük. Müəllimlər sinifdə dərs keçməyə həvəsli deyillər (əgər uşaqlar dərsə gəlsələr belə), amma fərdi dərslərdə çox aktivdirlər. 

Onu da qeyd edək ki, son 30 il ərzində repetitorluq fəaliyyəti olmasaydı, müəllimlər çox çətin maddi durumda olacaqdılar. Amma bu repetitorluğun ölkədə kütləvi hal alması üçün əsas ola bilməz. Digər ölkələrdə olduğu kimi, bizdə də müəllimlər elə maaş almalıdır ki, repetitorluğa heç bir ehtiyacları olmasın. Repetitorluq müəllimə xeyli əlavə yükdür, yaşa dolduqca ikiqat enerji sərf edərək işləmək müəllimin səhhətini də korlayır, amma başqa yolu da yoxdur. 

Müəllimin normal maaşı olsa, əminəm ki, bir çox müəllimlər repetitorluqdan imtina edərlər, daha yaradıcı işlərlə məşğul olarlar. Faciə budur ki, alimlərimizin də çoxu son 30 ildir ki, repetitorluqla məşğul olur. Alimin repetitorluğu onun özünün faciəsi, elmimizin və ölkənin də çox ciddi problemidir. Əslində, elmimizin tənəzzülü də müəyyən qədər repetitorluqla əlaqəlidir.

Bu gün bəzi repetitorları şagirdin təlimindən çox öz mənfəəti, təlimin keyfiyyətindən çox, şagirdlərin kəmiyyəti maraqlandırır. Təbii ki, müəllimin bu hala düşməsi ürək ağrıdır.

Repetitorluq kütləviləşəndə artıq bir çox məktəb direktorları bu proseslərədə əsas “menecer”lərdən birinə çevrilirlər. Bir çox məktəb direktoru dövlət obyektlərini icarəyə verən bir kommersant olur. Belə məktəb direktorları (onların sayı heç də az deyil) məktəbdə pis davamiyyətə nəyinsə müqabilində göz yumur, şagirdlərə saxta qiymətlərin yazılmasında təşkilatçılıq edir, keçilməyən dərslərə görə saatların yazılmasında, bu saatlara görə ayrılan maaşların “verilməsi”ndə qanunsuzluqlara da yol verirlər.

Repetitorluq sahəsindəki bir illik dövriyyə (kölgə iqtisadiyyatının bir sferası olaraq) 1 miliyard manatdan çoxdur. Ona görə də, təhsil məmurları repetitorluğa qarşı nəinki mübarizə aparmır, hətta onu 30 ildir ki, dəstəkləyir, onun inkişafında maraqlı olurlar.

Beləliklə, bir çox məktəblərin idarəedilməsi kommersiya və korrupsiyanın simbiozu olur. Bu səbəblərdən məktəb direktoru olmaq istəyənlərin sayı da dəfələrlə artıb, bu sahədə güclü rəqabət yaranıb. Bu post uğrunda son illər çox gərgin mübarizə gedir. Dəfələrlə mətbuatda qeyd edilib ki, direktor və ya təhsil məmuru olmaq istəyənlər müəyyən əlaqələr yaratmağa cəhdlər edib və bəzən də onlar dələduzlar tərəfindən aldanıblar.

Bəzi məktəb direktorları təhsil müəssisəsinin ağsaqqalı, yol göstərəni yox, baş kommersantı olurlar. Beləliklə, maarif şöbəsi, bütünlükdə təhsil sistemi-aşağıdan üzü yuxarıya doğru kommersiya sisteminə, kommersiya piramidasına çevrilir. Nəticədə, bəzi təhsil məmurları da peşəkar “ kommersant” olmuş, təhsilə müqəddəs fəaliyyət sahəsi kimi yox, böyük bir biznes şəbəkə kimi yanaşırlar. Onlar, əsasən, təhsilin inkişafı haqda yox, təhsildə yeni korrupsiya mexanizmləri yaratmaq barədə düşünürlər.

Kommersant düşüncəli təhsil məmuru (belələri əsasən pedaqoq yox, təhsil sisteminə kənardan, əsasən də biznesdən gələnlər olur) pul naminə tədrisin keyfiyyətini bilərəkdən zəiflədir, özləri çoxsaylı kurslar yaradır, onu şəbəkələndirir, şagirdləri ora yönləndirirlər. Bu prosesdə məqsədli şəkildə keyfiyyətsiz dərsliklərin və tədris materiallarının yaradılması, müəllimlər üçün mənasız təlimlərin keçirilməsi, əhəmiyyətsiz layihələr və qrantların verilməsi də müşahidə edilir.

Bir çox hallarda təhsil kommersantları ölkənin təhsil büdcəsini acımadan talayır, dağıdırlar. Ona görə də, 5 qat artan təhsil büdcəsi təhsilin inkişafına heç nə verə bilmir. 20 ildir ki, neft kapitalı insan kapitalına çevrilə bilmir. Artıq neft də tükənir, amma insan kapitalı hələ də yaranmayıb.

Artıq 20 ildir ki, qlobal təhsil reytinqlərində ölkə təhsili son yerlərdədir. Bu təhsil sistemi ölkə rəhbərliyinin təhsil sistemindən olan gözləntilərini də təmin edə bilməz. Belə idarə edilən təhsil sistemi savadlı, kreativ düşüncəli, tərbiyəli vətəndaş, müasir insan kapitalı yetişdirə bilməz. Belə təhsillə bilik iqtisadiyyatı qurmaq da mümkün deyil.

Amma təhsil məmurları hər vəchlə səriştəsizlik və uğursuzluqlardan diqqəti yayındırmaq istəyirlər. Onlar əsl günahkarlardan, qüsurlu idarəetmədən diqqəti yayındırmaq üçün müəllimləri hədəf seçiblər. Məlum olur ki, bəzi zəif müəlimlər təhsildəki bütün problemlərin səbəbi imiş. Amma azsaylı belə müəllimlər də bu təhsil sisteminin yetişdirməsidir, onların heç biri xaricdə təhsil almayıb, ya da xaricdən saxta diplom gətirməyib. Bu yolla müəllimləri gözdən salmaq, diqqəti çökən təhsil sistemindən yayındırmağa cəhdlər aydın görünür.

Bizim təhsil sistemi artıq 30 ildir ki, bu labirintin içində itib. Amma bu 30 ildə itmiş “təhsil sistemi”ndən faydalananlar da az olmadı. (Paralel.az )


Oxunub: 390
Xəbəri paylaş
  • Facebook
  • Twitter
  • Whatsapp
  • Telegram
Paylaş:

  • Reklam

  • Xəbər lenti

    Dünən, 23:01 | Rusiya, Fransa və ABŞ-ın Qarabağla bağlı planı ÜZƏ ÇIXDI: Kremlin "artsax" hədəfi...
    Dünən, 22:54 | Yeni dərs ili, köhnə problemlər: Məktəb təmiri üçün valideynlərdən pul yığılır?
    Dünən, 22:49 | 2-ci liqada oyunların vaxtı açıqlandı: “Ağstafa Gəncləri” – “Xankəndi” ilə qarşılaşacaq
    Dünən, 22:43 | NAZİRİN TƏNQİDİ VƏ VƏTƏNDAŞLARIN “QANUNSUZ DİPLOM FƏRASƏTİ” – Əmrullayev diplomların tanınması barədə danışarkən nəyi “unudub”?
    Dünən, 21:32 | Qohum evliliyi istəyənlərə kəbin kəsilir? - Din xadimlərindən CAVAB
    Dünən, 21:22 | Bakıda gənc qadın zibilə görə qonşusunun qolunu qırdı
    Dünən, 21:19 | Övladını yaxın qohumla evləndirmək üçün valideynlikdən imtina etməyi düşünənlər var
    Dünən, 21:14 | KREML DİASPORA BAŞÇILARIMIZDAN NƏ İSTƏYİR? – “Pul toplamağıma imkan vermirlər...”
    Dünən, 21:09 | ÇİN AVTOMOBİLLƏRİ: HANSI PROBLEMLƏRİ VAR? - Alıcılar nələrə diqqət etməlidirlər? + QİYMƏTLƏR
    Dünən, 21:08 | "“Qarabağ”ın “Benfica” zəfərinin arxasındakı beyin: Qurban Qurbanov!” - CL-in rəsmi səhifəsində PAYLAŞIM
    Dünən, 14:21 | General öldüyü üçün ona hökm oxunmadı...
    Dünən, 14:11 | Məktəb çantası seçimində valideynlərə vacib tövsiyələr
    Dünən, 13:49 | Keçiddən keçməyən piyadaları maşın vurdu - Anbaan video
    Dünən, 13:47 | Bəxtiyar Həsənovun Rusiya vətəndaşlığı ləğv olundu
    Dünən, 13:34 | Şərab Festivalının keçirilməsini tənqid edənlərə DEPUTATDAN CAVAB: “Azərbaycan şəriət qanunları ilə idarə olunmur”
    Dünən, 13:31 | Bakıda orta aylıq əməkhaqqı 1 370 manatı ötüb
    Dünən, 13:21 | Bu içkiləri qaynar içməyin: Xərçəng riskini artırır
    Dünən, 13:19 | Bu institutun adı dəyişdi - QƏRAR
    Dünən, 13:17 | Banqladeş ordusunun generalı Azərbaycanda - Video
    Dünən, 13:14 | Yağış yağacaq, dolu düşəcək
    Dünən, 10:21 | Maşın bir ailənin 3 üzvünü vurdu
    Dünən, 10:01 | Bəzi rayonlara leysan yağır - FAKTİKİ HAVA
    Dünən, 09:29 | UEFA Çempionlar Liqası: Əsas mərhələnin növbəti görüşləri keçiriləcək
    Dünən, 09:15 | "Qarabağ"ın Lissabondakı möhtəşəm geridönüşü - Video
    Dünən, 09:00 | AFFA prezidentindən “Qarabağ”a təbrik
    Dünən, 08:57 | Qurban Qurbanov qalibiyyətdən danışdı
    Dünən, 08:15 | Tramp Azərbaycanla bağlı növbəti paylaşım edib: Bu mənim üçün əbədi dostluq olacaq
    Dünən, 08:06 | "Benfika"nın baş məşqçisi istefa verəcək? - Özü AÇIQLADI
    Dünən, 08:01 | Eynəksiz həyat: Cərrahi müdaxilə olmadan görmə zəifliyini aradan qaldıran göz damcısı kəşf edildi
    Dünən, 07:51 | Qaz olmayacaq
    Dünən, 07:49 | Koronavirusun indiyədək müəyyən olunan ən uzunmüddətli yoluxma halı qeydə alındı
    Dünən, 07:47 | Mədə xərçənginin bilinməyən əlamətləri: Qastrit və ya yorğunluqla qarışıq salına bilər
    Dünən, 00:57 | UEFA Çempionlar Liqası:"Qarabağ"dan Portuqaliyada tarixi qələbə
    16-09-2025, 21:48 | Qazaxda yeni asfalt örtüyü vurulmuş küçələrdən - FOTOLAR
    16-09-2025, 21:28 | Tovuzun icra başçısı 2 milyon manata bağ alıb?
    16-09-2025, 21:03 | Cəlilabadda məktəblilər arasında bıçaqlaşma: Şagird öldü, cinayət işi açıldı
    16-09-2025, 20:56 | Təhsilə görə narahat olmayın, heç nə yaxşı olmayacaq: Bakı Təhsil İdarəsi direktorunun fəaliyyətinin kiçik xarakterik ştrixlər
    16-09-2025, 20:44 | Mədəd Zeynalovun bağça biznesi və məktəblərdə baş verən qanunsuzluqlar...
    16-09-2025, 19:00 | Kriminal həyat tərzini təbliğ etdi, saxlanıldı - Foto
    16-09-2025, 18:34 | Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə yola salındı
    16-09-2025, 18:31 | U-15 millimiz Monteneqro yığması ilə heç-heçə etdi
    16-09-2025, 18:27 | Almaniya xəbərdarlıq etdi: İranı təcili tərk edin
    16-09-2025, 17:23 | Məktəbli bıçaqlanaraq öldürüldü - Sinif yoldaşı saxlanıldı (RƏSMİ)
    16-09-2025, 17:11 | "Qarabağ"ın gəncləri "Benfika"ya 7 qolla uduzdu - VİDEO
    16-09-2025, 17:08 | Şuşada Prezident İlham Əliyevin adından Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidentinin şərəfinə rəsmi nahar verilib
    16-09-2025, 17:06 | DOST işçiləri arasında dava: Xadimə həmkarını vurdu
    16-09-2025, 14:33 | Külək, şimşək, sulu qar - Sabahın HAVASI
    16-09-2025, 14:29 | Xırdalan məktəbində foto alveri – Hər şagirddən 12 manat...
    16-09-2025, 14:14 | “İQTISADİYYATDA CİDDİ PROBLEMLƏR VAR VƏ ONLAR DƏRİNLƏŞİR” – Ekspert gələn ilin büdcə proqnozlarını şərh etdi
    16-09-2025, 12:25 | Bakı–Ağstafa-Bakı xəttinə əlavə qatar reysləri təyin olunub
    Davamı
Ana səhifə Haqqımızda Bizimlə əlaqə
  • Copyright © 2014 Mediaxeberleri.az
    Təsisçi və baş redaktor: Ələddin Kəsəmənli
    Ünvan: Ağstafa rayonu, Qıraq Kəsəmən kəndi
    Bizimlə Əlaqə: +994 55 629 38 32, +994 50 247 08 99
    E-mail: mediaxeberleri.az@gmail.com
  • Created Web Media
    Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq
    keçidin qoyulması, saytımıza istinad mütləqdir.