2018-ci il dünya çempionatının final mərhələsi üçün atılan püşkün nəticəsi balanslı qruplar ortaya çıxarıb.

Report-un məlumatına görə, bu, FİFA-nın püşkatma üçün səbətlərin müəyyənləşdirilmə qaydasını dəyişdirməsindən sonra baş verib.
Əvvəllər FİFA ən yaxşı komandaları birinci, Avropanın qalan komandalarını ikinci, Cənubi Amerika təmsilçisilərini üçüncü səbətə bölürdü. Bunun nəticəsində ən azı bir “ölüm qrupu” yaranırdı. Məsələn, 2014-cü il dünya çempionatında İspaniya, Hollandiya və Çili eyni qrupa düşmüşdü.
FİFA reytinqinə əsaslanan yeni prinsip isə ölüm qrupunun yaranma ehtimallarını sıfıra yaxınlaşdırıb. Lakin yenə də maraqlı qruplar ortaya çıxıb.

Ən aşağı səviyyəli start oyunu

A qrupunda təşkilatçı Rusiyaya Uruqvay, Səudiyyə Ərəbistanı və Misir yığmaları rəqib olub. Bu, qonşu ölkə üçün keçilən və əlverişli qrup sayıla bilər. Çünki qrupdan növbəti mərhələyə vəsiqə uğrunda mübarizədə Stanislav Çerçesovun baş məşqçi olduğu komanda ilə yanaşı, Uruqvayın yüksəlmə şansları daha aydın görünür. Misir və Səudiyyə Ərəbistanının imkanları xeyli aşağı qiymətləndirilir. Üstəlik, Rusiya açılış oyununda məhz ərəblərlə üz-üzə gələcəyindən, mundiala böyük hesablı qələbə və yüksək əhval-ruhiyyədə başlaya bilər.
2010-cu il dünya çempionatında da A qrupunda lider olan və yarımfinaladək irəliləyən Uruqvay ötən mundialda qrupdan çıxsa da, 1/8 finalda uduzaraq, mübarizəni dayandırıb. Bu komanda uzun müddətdir ikiqat dünya çempionu (1930, 1950) titulunu yeniləyə bilmir. Səudiyyə Ərəbistanı sonuncu dəfə 2006-cı il, Misir isə 1990-cı il dünya çempionatında çıxış edib. Açılış oyununda Rusiya və Səudiyyə Ərəbistanı yığmalarının üz-üzə gəlməsi bəlkə də son mundialların ən aşağı səviyyəli startı sayıla bilər.

Son Avropa çempionları üz-üzə

Son 2 Avropa çempionatının qalibləri Portuqaliya (2016) və İspaniya (2012) milliləri B qrupunda birgə yer alıb.
Üstəlik, İspaniya 2010-cu il dünya çempionatının qalibidir. Əvəzində hər iki komanda ötən mundialda məhz “ölüm qrupu”na düşdükləri üçün mərhələ adlaya bilməyib. İspaniyanı Hollandiya və Çili üstələyibsə, Portuqaliya Almaniya və ABŞ-dan geri qalıb. Azərbaycanın cənub qonşusu İran ardıcıl ikinci dəfə mundialda çıxış edəcək.
Bu komandanın baş məşqçisi Karluş Keyruş portuqaliyalıdır və 2008 – 2010-cu illərdə rəhbərlik etdiyi komandaya qarşı mübarizə aparacaq. Mərakeş millisi isə 20 il sonra mundialda çıxış edəcək.

Fransa “pley-off”dan gələn komandalara qarşı

Elə 1998-ci il dünya çempionatında tarixində ilk dəfə qızıl medal qazanmış Fransa millisi Rusiyadakı mundialda da C qrupunda çıxış edəcək. 20 il əvvəl də “xoruzlar”la eyni qrupda Danimarka yer almış və nəticədə hər iki komanda 1/8 finala adlamışdı. Yenidən eyni halın təkrarlanma ehtimalı böyükdür. Bu qrupda Fransa istisna olmaqla, qalan komandaların hamısı “pley-off” səddini adladıqdan sonra mundiala vəsiqə qazanıb. Avstraliya dördüncü dəfə mundiala yüksəldiyi halda, Peru millisi sonuncu dəfə 1982-ci ildə bu həyəcanı yaşayıb.

Güclülərin “ölüm qrupu”

Argentina, İslandiya, Xorvatiya və Nigeriya yığmalarının yer aldığı D qrupunu “ölüm qrupu” adlandırmaq olar. Seçmə mərhələdə İslandiya və Xorvatiya milliləri eyni qrupda yer alıblar. Onlar Türkiyə və Ukrayna kimi komandaları üstələyərək, qrupdan çıxmağı bacarıblar. Öz aralarındakı görüşlərdə Xorvatiya İslandiyanı evdə 2:0 hesabı ilə yenibsə, səfərdə uduzub – 0:1. Yekunda qrupu lider kimi başa vuran İslandiya mundiala ilk dəfə qatılacaq. Bu komanda ötən mundiala da yüksəlməyə yaxın olub, lakin “pley-off”da məhz Xorvatiya səddini aşa bilməyib – 0:0, 0:2. İkiqat dünya çempionu Argentina millisi (1978, 1986) ötən mundialda finalçı olsa da, Rusiyaya vəsiqəni Cənubi Amerika zonası üzrə seçmə mərhələnin son turunda əldə edib. Argentina və Nigeriya milliləri DÇ-2014-də də eyni qrupda yer alıblar. Həmin vaxt cənubi amerikalılar 3:2 hesabı ilə üstün olsalar da, qrupdan növbəti mərhələyə hər iki komanda yüksələ bilib. Bu il noyabrın 14-də isə onlar Krasnodar şəhərində yoldaşlıq görüşündə üz-üzə gəliblər. Həmi qarşılaşmada cənubi amerikalılar hesabda önə çıxsalar da, sonda afrikalılar qələbə qazanıblar – 4:2. Lakin bu görüşdə Argentina millisinin lideri Lionel Messi iştirak etməyib. Ümumiyyətlə, Nigeriya millisi son 6 mundialdan 5-də iştirak edib və 3 dəfə (1994, 1998, 2014) qrup səddini aşa bilib. Xorvatiya yığmasının ən yüksək nəticəsi ilk dəfə qatıldığı 1998-ci il dünya çempionatında bürünc medal qazanması olub. Ötən mundialda isə bu komanda Braziliya, Meksika və Kamerunla mübarizədə 3-cü yeri tutaraq, qrupda qalıb.

Braziliyanın qarşısına çıxan Kosta Rika

5 qat dünya çempionu 1958, 1962, 1970, 1994, 2002) Braziliya millisi bu dəfə E qrupuna düşüb. Təşkilatçısı olduğu ötən mundialda 4-cü yerlə kifayətlənən “sambaçılar” sonuncu dəfə 2002-ci ildə qızıl medala yiyələnib. Sonradan “pentakampeonlar” mükafatçılar sırasına düşməyi bacarmayıblar. Bu dəfə də Titenin baş məşqçi olduğu kollektivin İsveçrə, Kosta Rika və Serbiya ilə mübarizədə qrupdan çıxacağı şübhə doğurmur, lakin rəqiblərin ciddi müqavimət göstərəcəkləri dəqiqdir. İsveçrə mundiala Azərbaycan millisi ilə eyni qrupda yer almış Şimali İrlandiyanı üstələməklə (1:0, 0:0) ardıcıl 4-cü dəfə yüksəlib. Bu komanda ötən mundialda qrupdan çıxmağı bacarsa da, 1/8 finalda Argentina səddini adlaya bilməyib. Kosta Rika isə DÇ-2014-də 1/4 finaladək irəliləyib və qolsuz bitən 120 dəqiqəlik mübarizənin sonunda gələcək bürünc mükafatçı Hollandiyaya penaltilərlə uduzub – 3:4. Serbiya isə qrupda qaldığı DÇ-2010-dan sonra ilk dəfə mundial həyəcanı yaşayacaq.

Almaniya yenə favoritdir

Dünya çempionluğu sayında (1954, 1974, 1990, 2014) Braziliyadan minimal fərqlə geri qalan Almaniya millisi ardıcıl ikinci dəfə qızıl medal qazanmaq üçün yürüşə F qrupunda başlayacaq. Azərbaycanla eyni qrupda yer aldığı seçmə mərhələni maksimum – 30 xalla başa vuran Bundestim bu il Rusiyada Konfederasiyalar Kubokunu da qazanmaqla əsas favorit olduğunu sübuta yetirib. Son 6 mundialda 1/8 finaladək irəliləyən Meksikanın yenə Almaniya ilə birgə qrupdan çıxmağa əsas namizəddir. Lakin daha bir dördqat dünya çempionu – İtaliyanı “pley-off”da ağıllı oyunla üstələməyi (1:0, 0:0) bacaran İsveçin də onlara ciddi rəqabət göstərəcəyi gözlənilir. Bu, yığma karyerasını başa vuran Zlatan İbrahimoviçin qərarını dəyişdirəcəyi halda daha real görünə bilər. 8-ci dəfədir mundiala qatılan Cənubi Koreyanın isə hakimlərin şübhəli qərarları sayəsində yarımfinaladək irəlilədiyi 2002-ci il dünya çempionatındakı nəticəni təkrarlaması isə artıq real deyil.

İngiltərəyə bu dəfə heç nə kömək etməyəcək

G qrupunda daha bir dünya çempionu İngiltərə yer alsa da, 1966-cı ildə azərbaycanlı hakim Tofiq Bəhramovun da böyük rolu sayəsində əldə etdiyi qızıl medallara yenidən sahib olacağı inandırıcı görünmür. Bu komandanın qrupda Belçika kimi son dövrlərin ən ciddi yüksəlişdə olan yığmanı keçərək, 1-ci yeri tutması belə çətindir.
2016-cı il Avropa çempionatında İngiltərə İslandiyaya 1/8 finalda 1:2 hesabı ilə uduzmuşdusa, Belçika 1/4 finaladək irəliləmişdi. DÇ-2014-də isə “qırmızı şeytanlar”ın yarımfinala yolunu Argentina minimal hesablı qələbə ilə kəsmişdi. Qrupdakı digər komandalara gəldikdə, 5-ci dəfə mundialda iştirak edəcək Tunis və ilk dəfə bu həyəcanı yaşayacaq Panamanın 1/8 finala yüksəlməsi möcüzə sayılacaq.

Polşa özü səviyyəsindəki komandalara qarşı

Nəhayət, H qrupunda bərabər səviyyəli 4 komanda – Polşa, Seneqal, Kolumbiya və Yaponiya mübarizə aparacaq. Lakin onların D qrupundakı komandalardan fərqi odur ki, heç biri böyük hədəflər uğrunda vuruşmağa qadir deyil. Yalnız Polşa və Kolumbiyanı fərqləndirmək olar ki, onların da 8 ən güclü komanda sırasına düşməsi belə böyük uğur hesab olunacaq. Robert Levandovski kimi məhsuldar hücumçunun yer aldığı yığma sonuncu dəfə mundial həyəcanını 2006-cı ildə yaşayıb. Əvəzində Kolumbiya DÇ-2014-də 1/4 finaladək irəliləməyi bacarıb və yarımfinala gedən yolda Braziliyaya uduzub – 1:2. Seneqal isə 2002-ci ildə 1/4 finaladək irəlilədiyi dünya çempionatından sonra seçmə mərhələləri keçə bilməyib. Yaponiya isə 6-cı dəfə mundialda iştirak edəcək ki, bunların yalnız 2-də – DÇ-2002 və DÇ-2010-da 1/8 finaladək irələmək mümkün olub.

Kimin şansı nə qədərdir?

Dünya çempionatı iştirakçılarının şanslarını dəyərləndirərkən, yalnız son Avropa çempionu Portuqaliyanın tarixində ilk dəfə dünya çempionu tituluna sahib çıxma ehtimalı qeyr-mümkün görünmür. Belçikanın isə hazırkı gücü yarımfinaladək irəliləmə şanslarının olduğunu deməyə əsas verir. Dünya çempionluğuna real namizəd kimi isə yenə də Almaniyanı göstərmək olar. Lionel Messinin karyerasında ilk dəfə dünya çempionluğu əldə etməyə can atacağı şübhəsizdir. Amma onun indiki komandası DÇ-2014-dəki səviyyədə deyil. Son Avropa çempionu Fransanın da 20 ildən sonra dünya çempionu tituluna sahib çıxma ehtimalı var.
Digər tərəfdən, nəzərə almaq lazımdır ki, püşkatma səbətləri A – D qruplarındakı komandaların E – H qruplarındakı yığmalarla 1/4 final mərhələsindən tez qarşılaşmalarına imkan vermir. Bu isə ilk 4 qrupdan Argentina, Fransa, Portuqaliya və İspaniya, sonrakı 4 qrupdan isə Braziliya, Almaniya, Belçika və İngiltərə kimi komandaların 1/8 final səddini aşacağını deməyə əsas verir. Asiya və Afrika qitələrinin komandalarından sürpriz gözləməyə dəyməz. 1/4 finalda isə erkən finalların təkrarlanma ehtimalı böyükdür.

Qeyd edək ki, dünya çempionatı gələn il iyunun 14-dən iyulun 15-dək Rusiyanın 11 şəhərinin 12 stadionunda keçiriləcək.